ਜਿਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਉਂ ਉਥੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵੇ - ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

 " 15-10 1948  16-8 1997 ( ਨੁਸਰਤ ਫਤਹ ਅਲੀ ਖਾਨ)

ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ;" ਅਸਾਂ ਤੇ ਜੋਬਨ ਰੁੱਤੇ ਮਰਨਾ"ਤੇ ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ,ਜਿਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ
ਗਿਉਂ ਉਥੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵੇ"।ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਲਈ ਨੁਸਰਤ ਇਹ ਸਵਾਲ ਛਡ ਕੇ ਉਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ।
ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗਾਇਕੀ ਨਾਲ ਸਰੋਤੇ ਮੰਤਰ ਮੁਗਧ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕ 13 ਅਕਤੂਬਰ 1948 ਨੂੰ ਲਾਇਲਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਘਰਾਣਾ ਸੰਗੀਤ ਘਰਾਣਾ ਸੀ।ਨੁਸਰਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਹੁਸਰਤ ਗਾਇਕੀ ਵੱਲ ਆਵੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਉੱਚ ਸਿਖਿਆ ੁਦਵਾ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਨ ਤਾਂ ਸੁਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਘਰਾਣਾ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਾਗਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ,ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜਲੰਧਰ ਆ ਕੇ ਵਸਿਆ ਤੇ ਫੇਰ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਵੱਸੇ।
ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ 'ਪ੍ਰਵੇਜ਼' ਸੀ ਸਾਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ 'ਪੇਜੀ" ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸੀ।
ਇਕ ਫਕੀਰ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਐਸਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਫਤਿਹ ਆਵੇ ਤੇ ਇਹ ਬੱਚਾ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ।ਇਸ ਤਰਾਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਵੇਜ਼ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਨੁਸਰਤ ਫਤਿਹ ਅਲੀ ਖਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।( ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਮਾਇਨਾ ਵੀ ਫਤਿਹ ਹੈ )ਫਤਹਿ ਅਲੀ ਖਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨੁਸਰਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੰਗੀਤ ਮਈ ਨਹੀ ਹੈ,ਪਰ ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਰਿਆਜ਼ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਰਗਮ ਚ ਢਾਲ ਲਿਆ।
ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਿਆਜ਼ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਉਹ ਇੰਨਾ ਵਜੂਦ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਕਿ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਹੋਸ਼ ਵੀ ਨਾ ਰਹਿੰਦਾ।ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੱਸ ਘੰਟੇ ਰਿਆਜ਼ ਕਰਦੇ।ਇਕ ਵਾਰ ਤਾ ਇੰਜ ਹੋਇਆ ਕਿ ਦਿਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜਦ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲਿਆ ਤਾਂ ਰਾਤ ਹੋ ਚੁਕੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਮਿਹਨਤ ਲਗਨ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਅੰਬਰਾਂ ਤੱਕ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਲਿਆ।ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਦ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਕੋਲੋਂ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
ਪਿਤਾ ਦੀ ਬਰਸੀ ਤੇ ਗਾ ਕੇ ਗਾਇਕੀ ਦੈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਪੱਕੀ ਕਰ ਲਈ।
1964 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰੇਡੀਓ ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ'ਜਸ਼ਨ-ਏ ਬਹਾਰਾਂ ਗਾਇਆ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ੋਹਰਤ ਮਿਲੀ।ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨੁਸਰਤ ਨੂੰ ਉਰਦੂ,ਹਿੰਦੀ,ਪੰਜਾਬੀ,ਫਾਰਸੀ ਤੇ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਹੋ ਗਈ।ਕਵਾਲੀ ਦੀ ਲੈਅ ਤੇ ਪੂਰਾ ਕਾਬੂ ਸੀ।ਆਇਤ ਦੀਆ ਨਾਤਾਂ ਤਾਂ ਕਿਆ ਕਮਾਲ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ।ਰਾਗ ਗਾਉਂਦੇ ਵਕਤ ਆਰੋਹ ਅਬਰੋਹ ਤੇ ਅਜਿੱਤ ਪਕੜ ਬਣਾ ਲਈ ਸੀ।ਗੁਰਬਾਣੀ ਚ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਸੰਗੀਤਮਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਬਾ ਬੁਲੇ ਸ਼ਾਹ,ਬਾਹੂ,ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਗਾ ਕੇ ਨਵੀਆ ਪੈੜਾਂ ਪਾਈਆਂ।ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਗਾਉਣ ਦੀ ਹਸਰਤ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ,ਕਿ ਵਕਤ ਨੇ ਸਾਥ ਨਾ ਦਿੱਤਾ।1997 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ ਸੀ,ਉਹ ਇਲਾਜ ਲਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵੀ ਗਏ ਪਰ ਮੌਤ ਨੇ ਮੋਹਲਤ ਨਾ ਦਿੱਤੀ।16 ਅਗਸਤ ੱ997 ਨੂੰ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦੈ ਸਿਖਰ ਤੇ ਪੁੱਜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਵੇ ਕਰ ਗਏ।
1979 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ,ਤੇ ਇਕ ਬੇਟੀ ਹੋਈ।ਇਸ ਸਮੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਬੁਲੰਦੀਆ ਛੁਹਣ ਲਗੀ।ਉਹ ਮਕਬੂਲ਼ ਅਦਾਕਾਰ ਰਾਜਕਪੂਰ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਭਾਰਤ ਆਏ
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਉਦੀ ਆਰਬ ਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ।ਹਰ ਜਬਾਨ ਤੇ ਚੜ੍ਹੈ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ,'ਅੱਖੀਆ ਉਡੀਕਦੀਆਂ,ਚਰਖੈ ਦੀ ਘੁਕ,ਨਿੱਤ ਖੈਰ ਮੰਗਾਂ ਸੋਹਣਿਆਂ,ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ਼ਕ ਹੀ ਜਾਨੇ,ਪਹਿਲਾ ਇਸ਼ਕ ਖੁਦਾ ਆਪ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਗੀਤ,ਮਾਏ ਨੀ ਮਾਏ ,ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਹਇਆ।ਕਵਾਲੀ ਦੀਆਂ ਵੰਨਗੀਆਂ ਥਾਂ ਥਾਂ ਗੂੰਜਣ ਲਗੀਆਂ।ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿਗਾਰਿਆ।ਦੁਲਹੇ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਸੁਹਾਣਾ ਲਗਦਾ,ਦੁਲਹਨ ਦਾ ਦਿਲ ਦੀਵਾਨਾ ਲਗਦਾ'ਗਾ ਕੇ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਦੀਵਾਨਾ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਭਤੀਜਾ 'ਰਾਹਤ ਫਤਹਿ ਅਲੀ ਖਾਨ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾ ਗਏ।ਬੇਸ਼ੱਕ ਨੁਸਰਤ ਦੀ ਜਗਾਹ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ।
ਜੀਵਨ ਦੇ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾ ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸੁਰ ਸਮੁੰਦਰ
ਉਮਰ ਦੀ ਸਿਖਰ ਦੁਪਹਿਰੇ ਅਥਾਹ ਹੋ ਗਿਆ।
" ਜਿਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਉਂ ਉਥੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵੇ " ।

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816
ਚਲਦੇ ਚਲਦੇ-ਪਾਲ ਕੇ ਇਕ ਸੁੱਚਾ ਸਪਨਾ ,ਤੂੰ ਅਪਨੀ ਕਹਾਨੀ ਕਹਿ ਦਿਤੀ
ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਪੁਛ ਸਜਣਾ,ਅਸਾਂ ਕਿਵੇਂ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤੀ।

15 Aug 2017