"" ਬਨ ਜਾਓ ਮੀਤ ਮੇਰੇ,ਮੇਰੀ ਪ੍ਰੀਤ ਅਮਰ ਕਰ ਦੋ "-ਤੇ ਸਚਮੁੱਚ ਹੀ ਕਰੋੜਾਂ ਹੀ ਮੀਤ ਬਣੇ ਉਸਦੇ ਤੇ ਉਹਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਅਮਰ ਹੋਈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਾਸੀ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਜੋ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਸਿਲਸਲੇ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾਨਗਰ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਲ ਗਈ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਬਚਨ ਕੌਰ,ਤੇ ਜਿਸਦੀ ਕੁਖੌਂ ਇਹ ਅਨਮੋਲ ਹੀਰਾ 8 ਫਰਵਰੀ 1941 ਨੂੰ ਪੈਦਾ  ਹੋਇਆ। ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜਗਮੋਹਨ ਸਿੰਘ।
ਇਸ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮਧਾਰੀ ਗੁਰੂ  ਨੇ ਵੇਖਦੇ ਹੀ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ਕਿ "ਇਹ ਬੱਚਾ ਆਪਣੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ,ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਜਗਮੋਹਨ ਤੋਂ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਰ ਦਿਓ"।ਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਜਗਮੋਹਨ ਜਗਜੀਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਜਿਆਦਾਤਰ ਸੰਜੀਦਾ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਸੀ।ਪਤੰਗ ਲੁਟਣਾ ਤੇ ਉਡਾਉਣਾ ਸ਼ੁਗਲ ਸੀ।ਘਰ ਲਈ ਸੌਦੇ ਵਿਚੋਂ ਪੈਸੇ ਬਚਾ ਕੇ ਫਿਲਮ ਵੇਖਣਾ ਤੇ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਾ।ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਿਖਾਈ ਵਿੱਚ ਸੋ ਸੋ।ਤਦੇ ਤੇ ਕਈ ਜਮਾਤ ਦੋ ਦੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪਾਰ ਕੀਤੀ।ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿੱਚ ਨਕਲ ਮਾਰਨੀ ਤੇ ਨਕਲ ਕਰਾਉਣੀ ਵੀ ਸ਼ੁਗਲ ਹੀ ਸੀ।ਤਲਤ ਕਹਿਮੂਦ ਨੂਰ ਜਹਾਂ,ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ,ਲਤਾ ਦੀਦੀ ਨੂੰ ਜੀਆ ਲਾ ਕੇ ਸੁਣਨਾ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗੀਤ ਗੁਣਗਣਾਉਣਾ।'
" ਬਚਪਨ ਕੀ ਮੁਹੱਬਤ ਕੋ ਦਿਲ ਸੇ ਨਾ ਜੁਦਾ ਕਰਨਾ"ਹਰ ਵੇਲੇ ਇਹ ਗੀਤ ਗੁਣਗਣਾਉਂਦੇ ਸੁਣ ਕੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਉਸਤਾਦ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ,ਤੇ ਬਕਾਇਦਾ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ।ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਿਆ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਤ ਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਅਫ਼ਸਰ,ਜਾਂ ਇੰਝਨੀਅਰ ਬਣਨ ਲਈ ਵੀ ਨਸੀਹਤ  ਕੀਤੀ।ਹੋਰ ਭੇੈਣ ਭਰਾ ਹੋਰ ਵੀ ਗਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ,ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਦੇਣ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸੀ ਪਰ ਮਕਬੂਲੀਅਤ ਸਿਰਫ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਸਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ।
1956 ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ ਡੀ. ਏ.ਵੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਤੇ ਮਹਾਜਨ ਹੋਸਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਰਿਆਜ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।
ਇਹ ਸਟੇਜ ਸ਼ੌਆਂ ਦਾ ਦੌਰ ਸੀ।ਿਇਹ ਆਸਾ ਸਿੰਘ ਮਸਤਾਨਾ ਤੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ,ਪ੍ਰਕਾਸ  ਕੌਰਾਂ ਦਾ ਚੜਦਾ ਵਕਤ ਸੀ,ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਸ਼ੌਅ ਵਿੱਚ ਸਟੇਜ ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਦਾ ਅੇਜ਼ਾਜ਼ ਹਾਸਸਲ ਹੋਇਆ ,ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇ ਹੀ ਗੀਤ," ਕੀ ਤੇਰਾ ਇਤਬਾਰ ਵੇ ਰਾਹੀਆ,ਉਡ ਜਾਵੇਂ ਕਰ ਰੈਣ ਬਸੇਰਾ" ਗਾ ਕੇ ਵਾਹਵਾ ਖੱਟੀ,ਤੇ ਇਥੋਂ ਹੀ ਗਾਉਣ ਲਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਮਿਲ ਗਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਜਲੰਧਰ ਤੋਂ ਗਾਇਆ।ਇਥੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਉਚਿਤ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ  ਗਾਇਕੀ ਨੂੰ ਤਰਾਸ਼ਣ ਦਾ ਮਾਣ ਜਲੰਧਰ ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਹੈ।ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਿਥੇ ਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਉਪਰੋਕਤ ਗੀਤ,'ਕੀ ਤੇਰਾ ਇਤਬਾਰ ਵੇ ਰਾਹੀਆ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ ਦੀ ਫ਼ਰਮਾਇਸ਼ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੀ,ਬਾਦ ਵਿੱਚ ਵੋ ਕਾਗਜ ਕੀ ਕਸ਼ਤੀ 'ਵੀ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ।
ਗੰਗਾਨਗਰ ਦੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੇ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬੁਲਬਲੇ-ਏ ਗਜ਼ਲ ਦਾ ਤਖ਼ਲਸ ਦਿੱਤਾ,ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆਂ ਨੇ ਗਜ਼ਲ ਕਿੰਗ ਕਿਹਾ',ਰਾਜ ਸਭਾ ਟੀ ਵੀ.ਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ-ਏ ਗਜ਼ਲ ਆਖਿਆ,ਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ 'ਗਜ਼ਲ ਸਮਾਧ' ਆਖਿਆ।
ਗਜ਼ਲ ਗਾਉਣੀ ਤੇ ਸਮਝਣੀ ਹਰੇਕ ਦੀ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਧਾਰਨ ਸਰਗਮ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਤੇ ਮਿਰਜਾ ਗਾਲਿਬ ਵੀ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਪਸੰਦ ਆੳਣ ਲਗ ਪਿਆ।ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਜ਼ਲਾਂ ਨਹੀਂ ਗਾਈਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਕਿਉਜੋ ਇਹ ਆਮ ਜਨਗਣ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸੀ ਪਰ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਨ ਸਾਜ਼ ਨਾਲ ਗਾ ਕੇ ਹਿਟ ਕਰਾਇਆ।ਗਜ਼ਲ ਪ੍ਰੇਮੀ ਗਜ਼ਲ ਸੁਣਨ ਲਈ ਕੋਠਿਆਂ ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਕਿ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗਜ਼ਲ ਨੂੰ ਕੋਠਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਠੀਆਂ ਤਕ ਲੈਆਂਦਾ,ਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਗਜ਼ਲ  ਘਰ ਘਰ ਸੁਣੀ ਜਾਣ ਲਗੀ।ਇਹਦੇ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਸੀਹ ਖੇਤਰ ਮਿਲ ਗਿਆ।
ਭਜਨ ਗਾਏ ਸ਼ਬਦ ਗਾਏ,ਨਾਤ ਗਾਈ,ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ॥ਕਲਾਸੀਕਲ ਵਿੱਚ ਵੇਸਟਰਨ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਕਰਕੇ ਨਿਵੇਕਲੀ ਸਾਜ਼ ਤੇ ਆਵਾਜ਼ ਪ੍ਰਫੁਲਤ ਕੀਤੀ।
ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੁਮਾਰ ਸੀ-ਮੈਨੂੰ ਤੇਰਾ ਸ਼ਬਾਬ ਲੈ ਬੈਠਾ,ਮਾਏ ਨੀ ਮੈਂ ਸ਼ਿਕਰਾ ਯਾਰ ਬਣਾਇਆ,ਤੇ "ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪੁਆੜੇ ਪਾਏ ਬਿਲੌ ਨੀ ਤੇਰੇ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਨੇ"ਤਾਂ ਡਾਢੀ ਧਮਾਲ ਪਾਈ ਕਿ ਫਿਲਮਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਿਲੋ ਤਕੀਆ ਕਲਾਮ ਬਣ ਗਈ।
ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਸੰਭਾਲੇ ਹੋਏ ਹਨ।ਸਲਾਨਾ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਜਰੂਰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਆਪਣੇ ਉਪਾਸਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਿਆ ਦਿੱਤੀ,ਜੋ ਉਹ ਫਿਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸੁਰਮਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਰਗਮ ਨੂੰ ਪਰਨਾਏ ਹੋਏ ਹਨ।
ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕਈ ਟਰਾਫ਼ੀਆਂ ਜਿਤੀਆਂ।ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਮਹਾਜਨ ਹੋਸਟਲ ਦੇ ਕਮਰਾ ਨੰ169 ਜਿਥੇ ਉਹ 1959 ਤੋਂ 1963 ਤੱਕ ਸੁਰ ਛੇੜਦਾ ਰਿਹਾ,ਦੀਵਾਰਾਂ ਪੁਛਦੀਆਂ ਹਨ,"ਜਾਨੇ ਕੌਨ ਸਾ ਹੈ ਵੋ ਦੇਸ਼ ਜਹਾਂ ਤੁਮ ਚਲੇ ਗਏ,"॥
ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਅੰਬਰ ਤੱਕ ਪੁਜਣ ਲਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ। ਨੂੰ ਕੜੀ ਤਪਸਿਆ ਕਰਨੀ ਪਈ।ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਤਾਂ ਮਿਲੇ ਪਰ ਕੌਢਿਆਂ ਸਮੇਤ।ਕਈ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਉਲਝਣਾਂ ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੇ ਆਪ ਆਸੂ ਪੀ ਕੇ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸਕਰਾਹਟਾਂ ਤਕਸੀਮ ਕੀਤੀਆਂ।ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਮਾਂ ਤੇ ਗਜਲਾਂ ਕੁਝ ਜਗਾਉਂਦੀਆਂ,ਕੁਝ ਸਿਖਾਉਂਦੀਆਂ,ਕੁਝ ਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਤੇ ਕੁਝ ਹਸਾਉਂਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ।
ਤੁਮ ਇਤਨਾ ਜੋ ਮੁਸਕਰਾ ਰ।ਹੇ ਹੋ ਕਿਆ ਗਮ  ਹੈ ਜੋ ਛੁਪਾ ਰਹੇ ਹੋ" ।ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀਆ ਤਰੰਗਾਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਲਗੱਡ ਨੇ।ਸ਼ਾਇਰ ਸਹੀ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ-
"  ਤੁਝੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਗਾ,ਪਰ ਯੇ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ,
ਮੈਂ ਕਾਇਨਾਤ ਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਹੂੰ,ਹਵਾ ਕੀ ਤਰਹ॥

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816

10 Oct. 2017

"ਚਿਠੀਏ, ਦਰਦ ਫਿਰਾਕ ਵਾਲੀਏ ,ਲੈ ਜਾ , ਲੈ ਜਾ ਸੁਨੇਹੜਾ ਮੇਰੇ ਯਾਰ ਦਾ "
ਡਾਕੀਆ,ਡਾਕ ਲਾਇਆ,...ਖੁਸ਼ੀ ਕਾ ਪੈਗਾਮ ਕਹੀਂ,ਦਰਦਨਾਕ ਲਾਇਆ"।
ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣੀਆ ਭੁੱਲ ਗੇ,ਜਦੋਂ ਦਾ ਟੇਲੀਫੋਨ ਲਗਿਆ "।ਾ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਆਣ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆ ਚਿੱਠੀਆਂ ਦੇ ਤਾਰ ਵਾਂਗ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਅਲੋਪ ਹੋ ਜਾਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਜਾਹਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਰੀਰ ਵਿਚਲੀ
ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਵਕਤ ਦੇ ਸਾਂਵੀ ਹੈ।ਇਕ ਉਹ ਵਕਤ ਸੀ ਜਦ ਡਾਕੀਏ ਦਾ ਬੜਾ ਸ਼ਿਦਤ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ
ਜਾਦਾ ਸੀ।ਉਦੋਂ ਟੇਲੀਫੌਂਨ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਇੰਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤਦ ਵੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਭੇਜਦੇ ਸਨ ਜੋ ਚਿੱਠੀ ਰਾਹੀਂ ਖਤੋ ਖਿਤਾਬਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ,ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਹੱਥਦਸਤੀ ਸੁਨੇਹਾ ਲੈਣ ਦੇਣ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਦੋ ਕੁ ਸਾਲ
ਪਹਿਲਾ ਤੱਕ ਤਾਂ ਰੱਖੜੀ ਦੇ ਸ਼ਗਨ ਵੀ ਮਨੀਆਰਡਰ ਰਾਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜੀ ਵੀ ਜਾਦੀ ਸੀ।( ਹੁਣ ਵੀ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਪੁਜਦੀ ਨਹੀਂ )ਕੋਰੀਅਰ ਰਾਹੀਂ ਪੁਜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ॥)ਫੋਜੀਆਂ ਦੀਆਂ,
ਤਨਖਾਹਾਂ,ਪੈਨਸ਼ਨਾ ਮਨੀਆਰਡਰ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਜੋ ਡਾਕ ਆਉਣ ਦੇ ਵਕਤ ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਤੇ ਮਨੀਆਰਡਰ ਦੇ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਆਓਭਗਤ ਕਰਨੀ,ਰਿਵਾਜ ਸੀ।ਡਾਕੀਏ ਨੂੰ ਦਿਵਾਲੀ
ਤੇ ਲੋਹੜੀ ਵਾਜ ਮਾਰ ਕੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਦੀ ਸੀ,ਇਹ ਹੁਣ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ,ਪਰ ਡਾਕੀਏ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ,ਜੋ ਠੇਕੇ ਤੇ ਜਾਂ ਰੇਗੁਲਰ ਨਵੀਂ ਪਨੀਰੀ ਲਗੀ ਹੈ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰ ਸਮਝ ਕੇ ਗਲੋਂ ਲਾਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਕੇਵਲ ਸਰਕਾਰੀ ਡਾਕ ਵੰਡੀ ਜਾਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਾਕੀ ਇਧਰ ਉਧਰ....ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਮਿਸਾਲ ਹੈ,ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੜੈ ਖੂ੍ਹਹ ਵਿੱਚ ਸੁਟੇ ਗਏ ਇਕ ਹੀ ਪਤੇ ਤੇ ਇਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੂਜਾ ਨਹੀਂ,ਪੁਛਣ ਤੇ ਦਸਿਆ ਗਿਆ,ਸਾਡੇ ਕੋਲੋੰ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ,ਅ੍ਹੌਹ ਪਿਆ ਢੇਰ ਆਪਣਾ ਆਪਣਾ ਲੱਭ ਕੇ ਲੈ ਜੋ।ਟੇਲੀਫੌਨ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿਲ ਵੰਡਣ ਦੀ ਡਿਉਟੀ ਡਾਕਖਾਨੇ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਰੁਪੈ ਪ੍ਰਤੀ ਬਿਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਪਰ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਜੁਰਮਾਨੇ ਭਰਨੇ ਪਏ ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਰਾਹ ਅਪਨਾ ਕੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿਲ ਬਿਜਲੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੰਡਣ ਲਗੇ,ਪਰ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਟੇਲੀਫੌਨ ਬਿਲ ਅਜੇ ਵੀ ਜੀ ਦਾ ਜੰਜਾਲ ਬਣੇ ਹਨ।ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕੀਆ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ
ਪਰਮ ਧਰਮ ਪੂਜਾ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਵੀ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ,ਮੀਂ੍ਹਹ,ਧੁੱਪ,ਝੱਖੜ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਚਾਲ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰੋਕਦੇ ਸਨ।ਤਾਰ ਸਿਸਟਮ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ,ਤਨਖਾਹਾਂ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਡਾਕੀਏ ਦੀ ਮਨੀਆਰਡਰ ਖੂਸ਼ੀ ਵੀ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।ਕੋਰੀਅਰ ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਹੌਂਦ ਨੂੰ ਚੋਖੀ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ।ਥਾਂ ਥਾਂ ਲਾਲ ਲੈਟਰਬਕਸ ਟੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਦਿਲਬਰਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰਾਜ਼ ਦੇਂਦੇ ਲੈਂਦੇ ਸਨ,ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਖਬਰ ਦੀ ਮਹਿਕ ਵੰਡਦੇ,ਖਵਰੇ ਕਿਧਰ ਗਏ?,ਹੁਣ ਤਾਂ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਦਾ ਇਕੋ ਇਕ ਵੱਡਾ ਲਾਲ ਬਕਸਾ ਪਹੁੰਚ ਤੋ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ,ਇਕ ਖਤ ਤੋਰਨ ਲਈ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਮਹਿੰਗਾ ਫਾਸਲਾ ਤਹਿ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ,ਫਿਰ ਵੀ ਖਤ ਨਾਂ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਲਗਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਵਿਆਹਾਂ,ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੇ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਹੁਣ ਵੀ ਡਾਕੀਏ ਰਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਨਾਲ ਟੇਲੀਫੋਨ ਤੇ ਈਮੇਲ ਵੀ
ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ,ਮਹਿਜ਼ ਪੈਂਤੀ ਸੌ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਡਾਕ ਹੀ ਵੰਡੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ,ਸੱਚੇ ਹਨ ਡਾਕੀਏ ਵੀ
ਖਤ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਹੁਣ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹਨ,ਫੋਨ ਤੇ ਪਰਾਈਵੇਸੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਮਨੋ-
ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ,ਇਸ ਲਈ ਦਿਲ ਦੀ ਤਸਲੀ ਤਾਂ ਲਿਖ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਇਹਦਾ ਅਦਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਡਾਕਖਾਨੇ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।ਅੱਜ ਵੀ " ਤੇਰਾ ਖਤ ਲੇ ਕੇ ਸਨਮ,ਪਾਂਵ ਕਹੀ ਰੱਖਤੇ,
ਹੈਂ ਹਮ ,ਕਹੀ ਪੜਤੇ ਹੈਂ ਕਦਮ"।
ਖੱਤ ਪੋਸਟ ਕਰਨਾ,ਛੱਤਰੀ ਚੁਕਣੀ,ਦਵਾਈ ਖਾਣੀ,ਮੁਸਕਲ ਨਾਲ ਯਾਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,ਫਿਰ ਵੀ ਜਦੋਂ ਪੱਤੇ ਦਿਲ ਦਾ ਹਾਲ ਨਾਂ ਸੁਣਨ ਤਾਂ ਖੱਤ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ ਜਾ ਡੈੱਡ ਆਫਿਸ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ,ਇਹ ਡਾਕੀਏ  ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਮਰਜੀ ਹੈ।ਜਵਾਬ ਦੀ ਉਡੀਕ ਲੰਬੀ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਦਿਲਚਸਪ ਵੀ ਹੈ।
ਲਿਖਣ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ,ਇਸ ਲਈ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਚਾਲੂ ਰਖਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ,ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਪੋਸਟਆਫਿਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੇ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ।ਇਲਾਕਾਈ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੀ
ਨਿਕੰਮੀ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀ ਨੇ ਖਤੋ ਖਿਤਾਬਤ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ।ਕੰਮਪਿਉਟਰ ਤੇ ਕੋਰੀਅਰ ਨੇ ਦੋਹਰੀ ਮਾਰ ਪਾਈ ਹੈ।ਡਾਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਾ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਸੀ,ਸੋ ਵੀ ਢਹਿੰਦੀਆਂ ਕਲਾ ਚ ਹੈ।ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਚੰਗਾ ਸਾਧਨ ਹਨ,ਇਸ ਲਈ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਭਰਤੀ ਕਰ ਕੇ ਛੋਟੀਆਂ ਬਚਤਾਂ ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਧਾ ਕੇ ਡਾਕ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਹਿਤ ਕਰ ਕੇ ਮੁੜ ਲੀਹ ਤੇ ਲਿਆਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਸਾਨੂੰ ਸੱਭ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੋ ਸੋਚ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,"
" ਖੱਤ ਲਿਖਤੇ ਹੈ,ਕਭੀ ਤੋ ਜਵਾਬ ਆਏਗਾ"।ਚਿੱਠੀਆ ਲਿਖਣ ਦੀ ਪਰੇਕਟਿਸ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,
ਡਾਕੀਏ ਨੂੰ ਕਬੂਤਰ ਬਣ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ।ਫੋਨ ਦੇ ਭਾਰੀ ਬਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰਫੂਲਤਾ ਲਈ ਖਤੋ,ਖਿਤਾਬਤ,ਚਿੱਠੀ,ਪੱਤਰੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ ਹੈ।ਇਸ਼ਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ
ਚਿੱਠੀ ਪੱਤਰੀ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਰੱਖ ਸਕਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਵਫਾ ਦੀ ਕਮਾਈ ਸ਼ੇਅਰੋ ਸ਼ਾਇਰੀ
ਵਿੱਚ ਵਟਾਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੁਗਣੇ ਭਾਅ ਵਿਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਬਿਰਹਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੀਆ ਉਡੀਕ ਦੀ ਆਸ ਦੀਆਂ ਔਂਸੀਆਂ,ਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਸੰਭਾਲ ਲੈਣੀਆਂ ਤੇ ਫਿਰ ਤਨਹਾਈ ਦੇ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਲ ਖੋਲ ਖੀਵੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿਣਾ-
ਬੇਵਫਾਈ ਦਾ ਦਰਦ ਵੀ ਦਵਾ ਬਣ ਲਗਦਾ ਹੈ,ਯਕੀਨ ਨਾ ਆਵੇ ਤਾਂ ਅਜਮਾ ਕੇ ਵੇਖ ਲੋ-ਇਹ ਲੁਤਫ ਕਿਤੇ
ਫੋਨ ਦੇ ਅੇਸ ਅੇਮ.ਅੇਸ ਜਾਂ ਨੇਟ ਦੀ ਈਮੇਲ ਵਿਚੋਂ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ,ਕਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ,ਆਸ਼ਕੋ ਕਲਮਾਂ ਚੁਕ ਲਓ।ਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲ ਭੇਜੋ," ਡਾਇਰੀ ਲਿਖੋ,ਫਿਰ ਇਕ ਵਕਤ ਪਾ ਕੇ ਡਾਇਰੀ ਵਿਚੋਂ ਸੁੱਕਾ ਫੁੱਲ ਨਿਕਲੇਗਾ
ਜਦ ,ਰੂ੍ਹਹ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਲਰਜ਼ ਜਾਏਗੀ।ਨਿਕੇ ਨਿਆਣੇ ਰਾਹੀਂ ਰੁੱਕੇ ਭਿਜਵਾਉਣ ਦਾ ਉਹ ਪਿਆਰਾ ਜਿਹਾ ਸਿਲਸਲਾ-ਜਵਾਬ ਦੀ ਤਾਂਘ,ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਲਮਹੇ ਬੁੱਕਲ ਵਿੱਚ ਲਕੋ ਲੈਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਵਾਹ।ਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਸੱਭ ਇਕ ਕਾਗਜ਼ ਤੇ ਉਲਟ, ਡਾਕੇ ਪਾ ਦੇਣਾ,ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਅੰਦਰੋਂ ਸੰਗੀਤ ਉਠਣਾ,"
" ਚਿਠੀਏ ਦਰਦ ਫਿਰਾਕ ਵਾਲੀਏ ਲੈ ਜਾ,ਲੈਜਾ ਸੁਨੇਹੜਾ ਮੇਰੇ ਯਾਰ ਦਾ "।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵੀ ਦਿਲ ਉਛਲ ਉਛਲ਼ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ-
,"  ਆਏਗੀ ਜਰੂਰ ਚਿੱਠੀ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਦੀ "।
ਇਸ਼ਕ ਮਿਜਾਜੀ ਦੇ ਰੁੱਕੇ ਜਦੋਂ ਕਬੂਤਰਾਂ ਹੱਥ ਭੇਜੇ ਜਾਦੇ ਸਨ,'ਅਹ ' ਉਸ ਅਨਮੋਲ ਵਿਰਸੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ
ਮਨ ਲਸ਼ ਲਸ਼ ਕਰ ਉੱਠਦਾ ਹੈ-
"ਵਾਸਤਾ,ਈ ਰੱਬ ਦਾ ਤੂੰ ਜਾਂਈ ਵੇ ਕਬੂਤਰਾ,ਚਿੱਠੀ ਮੇਰੇ ਢੋਲ ਨੂੰ ਪੁਚਾਂਈ ਵੇ ਕਬੂਤਰਾ"
" ਕਬੂਤਰ ਜਾ,ਜਾ ਪਹਿਲੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚਿੱਠੀ  ਸਾਜਨ ਕੋ ਦੇ ਆ"।
ਫਿਰ ਦੌਰ ਆਇਆ ਡਾਕੀਏ ਦਾ,ਕਬੂਤਰ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣ ਗਿਆ-
" ਤੈਨੂੰ ਦਿਆਂ ਮੈਂ ਪੰਜ ਪਤਾਸੇ,ਵੇ ਮੁਨਸ਼ੀ ਖੱਤ ਲਿਖ ਦੇ,ਖਤ ਲਿਖਦੇ ਢੋਲ ਦੇ ਨਾਮ,ਵੇ ਮੁਨਸ਼ੀ.....
" ਅੱਜ ਆਈ ਮਾਹੀਏ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਤਰੀਕ ਮੈਂ ਪੱਬਾ ਭਾਰ ਨੱਚਦੀ ਫਿਰਾ"।
" ਮਾਂ ਉਡੀਕੇ ਪੁੱਤ,ਕਿਤੇ ਘੱਲ,ਸੁੱਖਾਂ ਦੀਆ ਚਿੱਠੀਆਂ"।
ਖਤੋ ਕਿਤਾਬਤ ਦੇ ਅਦਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਵਿੱਚ ਤਨਹਾਈਆ ਸੁਖਾਲੇ ਗੁਜਰ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ,ਮਨ ਮਰਦਾ ਨਹੀਂ,
ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਫਲ ਲਗਣ ਦੀ ਆਸ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਰਵਾਂ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਖੁਸ਼ਖੱਤ ਦੇ ਅੱਖਰ ਆਤਮਾ ਵਿੱਚ ਉਕਰ
ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਝਰੋਖੈ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲ ਅੱਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੀਦਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਦੀ ਤਾਜ਼ਗੀ ਭਰ ਦੇਂਦੇ ਹਨ।
"ਚਿੱਟੇ ਚਾਉਲ ਉਬਾਲ ਕੇ ਉੱਤੇ ਪਾਵਾਂ ਖੰਡ,
ਭੇਣੇ ਚਿੱਠੀ ਤੇਰੀ ਵੇਖ ਕੇ ਸੀਨੇ ਪੈ ਗਈ ਠੰਡ"।


ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ
09 Oct. 2017

ਭਗਤ ਸਿੰਘ ,ਸੁਖਦੇਵ ਰਾਜਗੁਰੂ- ਤਿਕੜੀ ਮਸ਼ਲ
28 ਸਤੰਬਰ ਦਾ ਭਾਗਾਂਭਰਿਆ ਦਿਨ ਜਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਲਕਾਰੀ ਮਾਰੀ,ਉਹ ਤੇ  ਜਮਾਂਦਰੂ ਦੇਸ਼ਭਗਤ  ਸੀ।
ਉਹ ਚਲਨ ਲਗਾ ,ਲੋਗ ਮਿਲਦੇ ਗਏ,ਕਾਰਵਾਂ ਬਨ ਗੇਆ।ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਸਨੂੰ ਜੰਮਦੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮਿਲ ਗਈ ਸੀ,ਇਸੇ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਜੰਮਦਿਆਂ ਹੀ ਜਵਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਉਸਦਾ ਬਚਪਨ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਪਿਛੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ ਉਹ ਤੇ ਜਿਵੇਂ ਪੈਦਾ ਹੀ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਕੇ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਗੁਲਾਮੀ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਸੁਣਨੀਆਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਧੁਰ ਅੰਦਰੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲੱਭਣਾ,ਕਾਲਜ ਪਹੁੰਚਦੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਉਹ ਵੱਡਾ ਗੁਣੀ ਗਿਆਨੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜਨ੍ਹੀਆਂ ਉਸਦਾ ਸ਼ੋਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਹ ਅਧਿਅਨ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਉਸ ਵਕਤ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਜਰੂਰਤ ਸੀ।ਉਸੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਬਿੰਬ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਵਚੇਤਨ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਾਲ ਵਾਂਗ ਬਲਦਾ ਹੈ।ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਸੱਤਰ ਸਾਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਆਏ ਹਨ,ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਦਿਨ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ,ਅਤੇ ਜਿਉਂ ਜਿਉ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਅਸਲ ਖੁਲ੍ਹ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਹਿੰਦਸਤਾਨ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਕਰ ਨਵਯੁਵਕਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਹੋੜ ਲਗ ਰਹੀ ਹੈ।ਉਸ ਵਕਤ ਵੀ ਆਰਥਿਕ ਨਾਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਪਾੜਾ ਸੀ ਜੋ ਅੱਜ ਵੱਧ ਕੇ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਜੇੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ,ਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹਰ ਆਮ ਬਸ਼ਿੰਦਾ ਇਸ ਤਿਕੜੀ ਮਸ਼ਾਲ ਨੂੰ ਹਰ ਪਲ ਜਗਾਊਦਾ ਹੈ।ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸਦੇ ਬਾਪ ਚਾਚੇ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਵੀ ਇਸਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤੇ ਚਲਦੇ ਸਨ।ਇਸਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਅਵਾਜ਼ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਕਦਮ ਨਾਲ ਕਦਮ ਰਲਾਉਂਦੇ।
ਸਾਲ 1921 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ( ਅਣਵੰਡੇ ਦੇਸ) ਅੰਦਰ ਨਾਮਿਲਵਰਤਨ ਦੀ ਲਹਿਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ।ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਹਾ ਹਾ ਕਾਰ ਮੱਚੀ ਹੋਈ ਸੀ।ਸਕੂਲਾਂ ਕਾਲਜਾ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜਮਾਤਾ ਛੱਡ ਇਸ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੁਦਣ ਲਗੇ,ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਉਸ ਵੇਲੇ ਲਹੌਰ ਵਿਖੇ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ,ਐਫ਼.ਏ ਕਰਨ ਤੱਕ ਉਹ ਇਸ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਚੁਕਾ ਸੀ,'ਗਨੇਸ ਸ਼ੰਕਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੋਲ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਚੋਖੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸੀ ਤੇ ਇਥੋਂ ਹੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਅਧਿਅਨ ਕੀਤਾ।ਇਥੋਂ ਹੀ ਉਸਨੇ ਸਾਥੀ ਬੀ.ਕੇ.ਦੱਤ,ਚੰਦਰ ਸ਼ੇਖਰ ਆਜਾਦ,ਜੈਦੇਵ ਕਪੂਰ,ਸ਼ਿਵ ਵਰਮਾ,ਵਿਜੈ ਸਿਨਹਾ ਤੇ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 'ਹਿੰਦਸਤਾਨ ਰੀਪਬਲਿਕਨ ਅੇਸੋਸੀਏਸ਼ਨ' ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ,ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਬੰਦ ਸੰਗਠਿਤ ਪਾਰਟੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮੀ ਦੀਆਂ ਜੰਜੀਰਾਂ ਵਿੱਚੋ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਿਆ ਤੇ ਵਿਖਾਇਆ ਤੇ ਫੇਰ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਸਕਾਰਤਾ ਲਈ ਜੂਝ ਗਏ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਸਰਗਰਮ ਜੋਰ ਫੜ ਗਈ ਸੀ,ਤੇ ਉਸਨੇ ਕਾਮਰੇਡ ਕਿਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਅੱਡਾ ਬਣਾ ਲਿਆ।ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਨ ਜਨ ਤੱਕ ਪੁਚਾਉਣ ਲਈ ਕਿਰਤੀ ਅਖਬਾਰ ਵਿੱਚ ਲੇਖ ਲਿਖਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਪੈਸੇ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ,ਜੋ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਹੁਣ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਹੋ ਅੱਗਵਾਈ ਦੇਣ  ਦਾ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਤੇ ਇਸੇ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ,ਸੁਖਦੇਵ,ਭਗਵਤੀਚਰਨ ਵੋਹਰਾ ਤੇ ਯਸ਼ਪਾਲ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 13 ਮਾਰਚ 1926 ਨੂੰ'ਭਾਰਤ ਨੌਜਵਾਨ ਸਭਾ' ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ।ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੁਕਤੇ ਮਿਥੇ ਗਏ ਤਾਂ ਜੋ ਹਰ ਥਾਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਰੜ ਸਦਕਾ ਚਿਰ ਹੀ ਨਾਂ ਲਗਾ ਤੇ ਇਹ  ਸਭਾ ਜਗਾਹ ਜਗਾਹ ਫੈੇਲ ਗਈ।ਇਸਦੇ ਚਲਦੇ ਹੀ 1928 ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ 'ਸਟੂਡੈਂਟ ਯੁਨੀਅਨ ਦੀ ਸਥਪਨਾ ਕਰਾ ਦਿੱਤੀ।ਨਿੱਕੀ ਉਮਰੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਮਸਲੇ ਗਲ ਪਾ ਲਏ,ਉਹ ਇਕ ਮਿੰਟ ਵੀ ਵਿਹਲਾ ਬਹਿੰਦਾ ਖਲੋਂਦਾ ਨਾਂ ਤੇ ਹਰ ਵਕਤ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਲਮ ਕਾਪੀ ਤੇ ਕਿਤਾਬ ਹੁੰਦੀ ਜੋ ਪੜ੍ਹਦਾ ਆਪਣੇ ਜਿਹਨ ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਕਰ ਲਿਖ ਕੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਲਈ ਛਪਵਾ ਕੇ ਪਰਚੇ ਵੰਡ ਦੇਂਦਾ।ਇਹਨਾਂ ਪਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰਿੜ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ।ਇਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਇਹ ਸੀ ਜੋ 22 ਅਕਤੂਬਰ 1929 ਨੂੰ ਛਾਆ ਹੋਇਆ ਸੀ-
"ਕੌਮੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਮੇਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਮਣਾ ਮੂੰਹੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਹਨ,ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਬ ਤੇ ਪਿਸਤੌਲ ਚੁਕਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ,ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਕੰਮ ਹਨ,ਆਜਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੀ ਮੁਹਰਲੀਆਂ ਸਫਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਹਨ,ਤੇ ਹੁਣ ਕੀ ਭਾਰਤੀ ਇਸ ਪੀਖਿਆ ਸਮੇਂ ਵੈਸਾ ਇਰਾਦਾ ਵਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਣਗੇ ? ....ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ,'ਇਨਕਲਾਬ ਖੂੁਨ ਖਰਾਬੇ ਨਾਲ ਲਿਬੜਿਆ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰਤਾ ਗੁਨਾਹ ਲਈ ਡੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਕੇਸ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਵੀ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਨਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿਉਂ ਜੋ ਭਗਤਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਤੋਂ ਕੋਝੇ ਤੇ ਸਵਾਰਥੀ ਅੰਸਰ ਬੌਖਲਾਹਟ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਸਨ॥ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਰ ਅਰਜ਼ੀ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਦੀ ਰਹੀ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਨਿਕੀ ਉਮਰੇ ਹੀ ਵੱਡਾ ਅਭਿਆਸੀ ਜਾਪਦਾ ਸੀ।ਿਿਦਲ ਖਿਚਵਾਂ,ਤੇਜੱਸਵੀ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤ ਤੇ ਸੰਯਮੀ ਵੀ,ਗਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਗ ਬੜਾ ਸਾਊ,ਰੋਸ ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਵੀ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਕਰਨਾ,ਜੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਸ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ ਇਖਤਲਾਫ ਰਿਹਾ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਫਾਸੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਦ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ,'ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਤੇ ਬਲੀਦਾਨ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਡਾ ਸਿਰ ਝੁਕ ਜਾਦਾ ਹੈ"।
ਸੁਭਾਸ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ,'ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅੱਜ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋ ਇਕ ਚਿਨ੍ਹ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ,ਇਹ ਇਨਕਲਾਬੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਚਿਨ੍ਹ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਛਾ ਗਈ ਹੈ"।ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਥਨ'ਸੱਚ ਹੋਏ,"ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ,ਆਰਥਿਕ ਆਜਾਦੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਸੱਤਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਇਸੇ ਲਈ ਹੁਣ ਵੀ ਇਸ ਤਿਕੜੀ ਮਸ਼ਲ ਦੀ ਜਰੂੂਰਤ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਸ਼ਿਦਤ ਨਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਲਿਖੇ ਅੰਤਿਮ ਸ਼ਬਦ -ਦਿਲ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗੀ ਨਾ ਮਰ ਕਰ ਭੀ ਵਤਨ ਕੀ ਉਲਫ਼ਤ....
ਮੇਰੀ ਮਿਟੀ ਸੇ ਭੀ ਖੁਸ਼ਬੂ-ਏ ਵਤਨ ਆਏਗੀ।
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816।

28 Sep. 2017

(27 ਸਤੰਬਰ  2008 ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ)
"ਦੀਪਕ ਮੇਂ ਜੋਤੀ,ਜੋਤੀ ਮੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼,ਪੁਲਕਿਤ ਹੈ ਧਰਤੀ,ਜਗਮਗਾਏ ਆਕਾਸ਼"।
ਅ੍ਰੰਮ੍ਰਿੰਤਸਰ ਦੀ ਭੁਮੀ ਨੇ ਜਿਥੇ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਜਿਹਾ ਹੀਰਾ ਦਿੱਤਾ ਉਥੇ ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਜਿਹਾ ਮੋਤੀ
ਉਗਲਿਆ।ਤਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਹੀ ਗਾਇਆ," ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਧਰਤੀ ਸੋਨਾ ਉਗਲੇ,ਉਗਲੇ ਹੀਰੇ,
ਮੋਤੀ "।ਇਸ ਗੁਰੂ ਦੀ ਨਗਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੀਰੇ ਮੋਤੀ ਦੀ ਦਾਤ ਬਖ਼ਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਰਫ਼ ਹਾਸਲਹੈ
ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂ੍ਰਰ ਨੂੰ ਨਿਕੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਸੀ ਤੇ ਬੰਬਈ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਸਕੂਲ਼ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਵਿਦਿਆ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਕਪੂਰ ਨੇ ਰਫੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਸਤਾਦ ਧਾਰਿਆ ਤੇ ਰਫ਼ੀ ਜੀ ਨੇ ਵੀ ਜਿਵੇਂ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਦੁਸਰੀ ਕਾਪੀ ਦਿੱਤੀ।ਕਈ ਗੀਤ ਕਪੂਰ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਗਾਏ ਕਿ ਰਫ਼ੀ ਜੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੀ ਲਗਦੀ ਰਹੀ,ਇਹ ਨਿਖੇੜਾ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਬਾਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ।ਜਿਵੇਂ---
" ਆਪ ਆਏ ਦਿਲ-ਏ ਨਾਸ਼ਾਦ ਆਇਆ,ਕਈ ਭੁਲੇ ਹੂਏ ਜਖ਼ਮੋਂ ਕਾ ਪਤਾ ਯਾਦ ਆਇਆ"
" ਚਲੋ ਇਕ ਬਾਰ ਫਿਰ ਸੇ ਅਜਨਬੀ ਬਨ ਜਾਏਂ ਹਮ ਦੋਨੋ"।
" ਨਾਂ ਮੂੰਹ ਛੁਪਾ ਕੇ ਜੀਓ,ਨਾਂ ਸਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਜੀਓ
ਕਪੂਰ ਜੀ ਨੇ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਭੇਟਾ ਗਾ ਕੇ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਜਨ,ਸ਼ਬਦ,ਗਾਏ।ਫਿਲਮਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗੈਰ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਵੀ ਗਾਏ। ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਜਾਦੂ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਤੇ ਵੀ ਖੂਬ ਚਲਾਇਆ।
ਜਲੰਧਰ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਗਾਇਆ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ," ਕੁੜੀ ਹੱਸ ਗਈ ਝਾਂਜਰਾਂ ਵਾਲੀ-ਤੇ
ਇਕ ਟੁਣਕਾ ਪਿਆਰ ਦਾ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਵਾਹਵਾ ਖੱਟੀ,ਜੋ ਅੱਜ ਤੱਕ ਹਰ ਜਬਾਨ ਤੇ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਸ਼ਿਗਾਰਿਆ।
ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਨੇ ਗਾਇਆ ਤੇ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਘਰ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾਇਆ,ਪੀੜਾਂ ਦਾ ਪਰਾਗਾ,ਇਕ ਕੁੜੀ ਜਿਹਦਾ ਨਾਂ ਮੁਹੱਬਤ ਨੇ ' ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਸੁਰ ਨੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕੀਲਿਆ,ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਕਬੂਲੀਅਤ ਦਾ ਸਿਖ਼ਰ ਸਾਬਤ ਹੋਏ।
ਫਿਲਮੀ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਕਪੂਰ ਜੀ ਦਾ ਗਾਇਆ ਗੀਤ," ਚਲੋ ਇਕ ਬਾਰ ਫਿਰ ਸੇ ਅਜਨਬੀ ਬਨ ਜਾਏਂ ਹਮ ਦੋਨੋ" ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਤਰੋ ਤਾਜ਼ਾ ਹੈ,ਤੇ ਹਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਚਾਅ ਨਾਲ ਸੁਣਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਗੀਤ ਲਈ ਕਪੂਰ ਜੀ ਨੂੰ ਫਿਲਮ ਢੈਅਰ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜਿਆ ਗਿਆ।ਦੂਜਾ ਅਵਾਰਡ 'ਨੀਲੇ ਗਗਨ ਕੇ ਤਲੇ ਧਰਤੀ ਕਾ ਪਿਆਰ ਪਲੇ' ਲਈ ਮਿਲਿਆ।ਤੇ ਤੀਜਾ ਅਵਾਰਡ
" ਫਿਲਮ ਉਪਕਾਰ-"ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਧਰਤੀ ਸੋਨਾ ਉਗਲੇ ਉਗਲੇ ਹੀਰੇ ਮੋਤੀ" ਲਈ ਮਿਲਿਆ
ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਨੇ ਫਿਲਮੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਥਾਨ ਉਸ ਵਕਤ ਬਣਾਇਆ ਜਦ ਸਥਾਪਤ ਗਾਇਕ ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਸਨ,ਜਿਵੇ,ਕੇ ਅੇਲ ਸਹਿਗਲ,ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ,ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ,ਮੁਕੇਸ਼,ਮੰਨਾਡੇ,ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ।ਉਸ ਵਕਤ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹੀ ਗਾਇਕ ਸੰਸਾਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਨ।
ਐਸੇ ਵਿੱਚ ਨੌਸ਼ਾਦ,ਤੇ ਓ.ਪੀ.ਨਈਅਰ ਜਿਹੇ ਜੋਹਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਹੀਰੇ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਕੇ ਤਰਾਸ਼ਿਆ
ਤੇ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰਹਿੱਟ ਦਾ ਮੁਕਾਮ ਦਿਲਾਇਆ।
ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਲਤਾਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ।
ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਗੀਤ'ਤੇਰੇ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰ ਕੇ ਚਰਚੇ,ਹਰ ਜਬਾਨ ਪਰ"-ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਅੱਜ ਵੀ ਹਰ ਜਬਾਨ ਤੇ ਹੈ।"ਡੋਲੀ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਦੁਲਹਨ ਸਸੁਰਾਲ ਚਲੀ.....ਹਾਏ,ਹਰ ਅੱਖ ਭਰ ਆਈ"।
'ਹੈ ਪਿਆਰ ਜਹਾਂ ਕੀ ਰੀਤ ਸਦਾ,ਤੇਰੇ ਪਿਆਰ ਕਾ ਆਸਰਾ,ਕਿਸੀ ਪੱਥਰ ਕੀ ਮੂਰਤ ਸੇ ਮੁਹੱਬਤ ਕਾ ਇਰਾਦਾ ਹੈ,ਆਦਿ ਸੁਪਰ ਹਿੱਟ ਗੀਤ ਹਨ।ਵੈਸੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪੱਚੀ ਹਜਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਗੀਤ ਗਾਏ।
ਅਫਸੋਸ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੋਹਫ਼ਾ ਗਾਇਕ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਬੱਚਾ ਸਰਗਮ ਵਿੱਚ ਬਾਜੀ ਨਾ ਮਾਰ ਸਕਿਆ ।
ਇਸ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦੇ ਪੰਤਾਲੀ ਵਰ੍ਹੈ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਾਮ ਲਾਏ।ਤੇ ਗੀਤ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸ਼ੋਕੀਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਧੁਰ ਵਾਣੀ ਨਾਲ ਸਰਸ਼ਾਰ ਕੀਤਾ।
ਕਿਸੀ ਪੱਥਰ ਕੀ ਮੂਰਤ ਸੇ ਮੁਹੱਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰਕੇ -27 ਸਤੰਬਰ 2008 ਨੂੰ ਇਹ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕ ਇਸ ਫਾਨੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਗਿਆ।
ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗਾਏ ਗੀਤ ਸਦਾਬਹਾਰ ਹਨ ਤੇ ਹਮੇਸ਼ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰੰ ਤਰੋਤਾਜ਼ਾ ਰੱਖਣਗੇ।
" ਰੇਡੀਓ ਦੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇ ਆਪਣੇ ਚਾਹਨੇ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਜੋਰ ਲਾ ਕੇ ਵੀ ਮੌਤ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ"।ਕਿਹਾ ਜੋ ਸੀ ਉਹਨੇ-
" ਗਮੋਂ ਕਾ ਦ੍ਰੌਰ ਭੀ ਆਏ ਤੋ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਜੀਓ,-ਨਾਂ ਜਾਨੇ ਕੌਨ ਸਾ ਪਲ ਮੌਤ ਕੀ ਅਮਾਨਤ ਹੋ
ਹਰ ਏਕ ਪਲ ਕੀ ਖੁਸ਼ੀ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਕੇ ਜੀਓ---॥॥॥॥॥
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 

26 Sep. 2017

ਧਰਮ ਨਾਲ ਤੇਰੀ ਸਹੁੰ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ,"ਜੇ ਧਰਮ ਨੇ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਾਂਗੇ"
ਬਾਬਿਆਂ,ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਾਲੇ ਸਿਵੇ ਲਾਟਾਂ ਛਡ ਰਹੇ ਨੇ ਬੁਧੀਜੀਵੀ ਦੁਹਾਈਆਂ ਦੇ ਰਹੇ ਨੇ "ਕਿ ਧਰਮ ਵਾਦ,ਮੂਰਤੀਪੂਜਾ,ਅਡੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਨਾ ਦਿਓ" ਤੇ ਉਸੀ ਵਕਤ ਸਾਡੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਜੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਹਾਉਸ ਵਿੱਚ ਇਕ ਸਾਧ ਪੁਜਾਰੀ ਤੋਂ ਅਡੰਬਰ ਕਰਾ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭੇਤ ਰੱਖਣ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ।--
ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਇਕ ਬੱਚੇ ਦਾ ਰੂੜੀ ਫਰੋਲਦੇ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾ ਕੇ ਰੂਹ ਨੂੰ ਛੂ੍ਹਹਣ ਵਾਲਾ ਟੋਟਕਾ ਇੰਜ ਲਿਖਿਆ-
"ਹਮ ਤੇਰੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਐ ਦੋਸਤ
ਅਭੀ ਹਮ ਨੇ ਅੋਰ ਮੰਦਿਰ ਮਸਜਿਦ ਬਨਾਨੇ ਹੈਂ"॥"
ਰਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਵੇਖ ਖਿਆਲ ਆ ਰਹਾ ਹੈ-
"  ਤੇਰੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ 'ਐ ਦੁਸ਼ਮਣ'
ਅਜੇ ਅਸੀਂ ਪੈਟਨ ਟੈਂਕਾਂ ਦੀ ਆਰਤੀ ਉਤਾਰੀ ਨਹੀਂ "।
ਪਿਛਲੇ ਸੱਤਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਧਰਮਵਾਦ ਨੇ ਯਤੀਮਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੀ ਵਧਾਈ ਹੈ।
ਮਿੱਗ-21,ਮਿੱਗ 29,-86,ਰਾਂਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮਵਾਦ ਨੇ ਨਹੀਂ ਰਿਟਾਇਰਡ ਫੋਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨੇ ਠਲ੍ਹ ਪਾਇਆ।
ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ "ਸਲਿਉਟ ਮਾਰਨ ਚ ਵਕਤ ਖਰਾਬ ਨਾਂ ਕਰੋ ,ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੋ"॥
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816...........

12 Sep 2017

ਇਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਨੂੰ ਕੰਪਿਉਟਰ ਯੁੱਗ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਯੁੱਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਤੇ ਇਹ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਆਨ-
ਲਾਈਨ ਯੁੱਗ।ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣੇ' ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਇਸ ਯੂੱਗ ਨੂੰ ਕਲ ਯੁੱਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕਹਿਰ ਦਾ
ਵਹਿਮ ਪਾ ਕੇ ਅੰਧ ਵਿਸਵਾਸ ਫੇਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਐਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਵਿਗਿਆਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਢੋਗ ਰਚਾਉਣ
ਵਿੱਚ ਅੜਿੱਕਾ ਲਾਉਂਦਾ ਹੈ,ਕਿਤੇ ਤੋਰੀ ਫੁਲਕਾ ਬੰਦ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ,ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਅਖਾਉਤੀ ਧਰਮਰਾਜਾਂ ਨੇ ਰੱਬ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਾ ਲਿਆ ਹੈ,ਤੇ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਮਾਨਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਰ ਬਣਾ ਦੇਣ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਤਖ਼ਤ ਬਣਾ ਲਏ ਹਨ।ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਸੇ ਇਹ ਲੋਕ ਦਸਾਂ ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਤੋ ਮੁਖ ਮੋੜ ਕੇ ਚਮਤਕਾਰ
-ਕਰਾਮਾਤ ਦੇ ਆਸਰੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।ਬਹੁਤੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਰਨਾ ਕੁਝ ਨਾ ਪਵੇ ਤੇ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਰੱਜਵਾ ਪੈਸਾ ਆ ਜਾਵੇ ਬੰਗਲੇ ਗੱਡੀਆਂ ਮਿਲ ਜਾਣ,ਇਹਦੇ ਵਾਸਤੇ ਉਹ ਹਰ ਸ਼ਾਰਟ ਕੱਟ ਹਰਬਾ ਵਰਤਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਪੈਸੇ ਦੀ ਲਾਲਾਸਾ ਵਾਲੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ,ਜੋਤਸ਼ੀਆ,ਬਾਬਿਆ,ਸਾਧੂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਹੈ,ਤਦੇ ਤੇ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਗਰ ਲਾ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,ਦਾਨ ਕਰੋ,ਭੁੱਖੈ ਰਹੋ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਦਾਨ ਦਿਓ,ਵੇਖਣਾ
ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਪੈਸਾ ਦਿਓਗੇ ਸਾਡਾ ਪੇਟੈਂਟ ਰੱਬ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਲੱਖ ਦੇਵੇਗਾ।ਰੱਬ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾ ਕੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।ਜਿਹਦੇ ਕੋਲ ਗਵਾਂਢੀ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਪੈਸਾ ਹੈ,ਉਹ ਸਮਝਦਾ ਹੈ,ਮੇਰਾ ਤੇ ਨਸੀਬ ਹੀ ਖਰਾਬ ਹੈ,ਹੱਥੀਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਦੇ ਥਾਂ,ਹੱਥ ਜੋੜ ਦੁਹਾਈ ਦੇਂਦਾ ਹੈ," ਯਾ ਰੱਬ ਮੇਰਾ ਮੁਕੱਦਰ ਸਜਾ ਦੇ,
ਮੇਰੇ ਛੱਪਰ ਤੋਂ ਬੰਗਲਾ ਬਣਾ ਦੇ"।ਰੱਬ ਵਿਚਾਰਾ ਕੀ ਕਰੇ,ਠੰਢਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਮਰੇ"।
ਬੇਸਬਰੇ ਲੋਕ ਝੱਟ ਹੀ ਹੌਸਲਾ ਢਾਹ ਕੇ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਵੀ ਹੋ ਨਿਬੜਦੇ ਹਨ।ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਹੀ ਲਗਨ ਲਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾ ਹਿੰਗ,ਫਟਕੜੀ ਲਾਏ ਨੋਟ ਇਕੱਠੈ ਕਰਨੇ ਹਨ,ਐਸੇ ਲੋਕ ਸਾਰਾ ਗਲਬਾ ਤੇ ਮਲਬਾ
ਤਕਦੀਰ ਤੇ ਸੁੱਟ ਦੇਂਦੇ ਹਨ,ਆਪ ਬੁਰਾ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਭੁਗਤਣਗੇ ਤੇ ਆਖਣਗੇ,ਰੱਬ ਡਾਢਾ ਹੈ,ਸਾਡੀ ਕਿਸਮਤ ਖੋਟੀ ਹੈ,ਰੋਲਾ ਪਾਉਣਗੇ,"ਯਾ ਮੌਲਾ ਮੇਰੀ ਤਕਦੀਰ ਬਣਾ ਦੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮੇਰੀ ਹਸਤੀ ਮਿਟਾ ਦੈ"।
ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਢੌਂਗੀ ਫਰੇਬੀ ਬਾਬੇ ਦੈਵੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ
ਕਰ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਲੁੱਟ ਖਸੁੱਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦੋ ਨੰਬਰ ਦੱਸ ਨੰਬਰ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਤਾਂ ਧੰਨ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਬਾਬੇ ਆਦਿ ਢੁਕਵਾ ਸਥਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਆਮ ਬੰਦਾ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਇਹ ਇਸੇ
ਬਾਬੇ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਹੇਠ ਅਮੀਰ ਹੋਏ ਹਨ।ਇਹਨਾਂ ਵਿਖਾਵਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਬੋਲ ਬਾਣੀ ਇੰਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਨਤਾ ਕੀਲੀ ਚਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।"ਰੱਬਾ,ਰੱਬਾ,ਸੁੱਟ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਥੱਬਾ"।
ਟੀ.ਵੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਚੈਨਲ ਇਹਨਾ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਪੰਦਰਾਂ ਮਿੰਟ ਲਈ ਖ੍ਰੀਦੇ ਹਨ,ਤੇ ਭਾੜੈ ਦੇ ਟਟੂਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਚਮਤਕਾਰ ਵਿਖਾਉਣ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਕ ਨੇ ਕਿਤਾਬਚੇ (ਫਾਈਲ) ਛਪਵਾ ਕੇ ਵੰਡੇ ਹਨ," ਯੈੱਸ ਆਈ ਕੈਨ",ਤੇ ਉਹਦੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਦੁੱਖ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾਰੀਅਲ ਦੀ ਕਟੋਰੀ ਦਾ ਵਿਸਰਜਨ ਹੈ।ਉਹਦੇ ਭਗਤ ਬੜੈ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਫਾਈਲ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਸਾਰ ਦਿੱਤੇ,ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ
ਵੀ ਇਹਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨ,ਨੌਜੁਆਨ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ "ਯੇਸ ਆਈ ਕੈਨ" ਖ੍ਰੀਦੀ ਤੇ ਉਹੀ ਉਪਾਅ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਸਦੀ ਰਾਸ਼ੀਫਲ ਮੁਤਾਬਕ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਨਭਾਉਂਦੀ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ।ਇਸ ਨੂੰ ਛਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਪਤੀ ਹੋ ਚੁਕਾ ਹੈ ਤੇ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾ ਵਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਟੀ.ਵੀ. ਚੈਨਲ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਦੇਣ ਹਨ ਤੇ ਇਲਮ ਫੇਲਾਉਣ ਲਈ ਹਨ,ਪਰ ਪੈਸੇ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ
ਫੇਲਾਉਂਦੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹਨ।
ਇਕ ਹੋਰ ਬਾਬਾ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਿਉਜ਼ ਚੈਨਲ ਖ੍ਰੀਦ ਕੇ ਖਾਦੇ ਪੀਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਠਾ ਕੇ ਕਿਰਪਾ ਵੰਡੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਵੜਨ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਤਾ ਨਬਰ
ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਜਾਰ ਰੁਪੲ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਉਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸਮਸਿਆ ਦਾ ਹੋਲ ਪੁਛਣ ਲਈ ਹੋਰ ਦੋ ਹਜਾਰ ਲੈਕੇ ਬਾਬਾ ਦਸਦਾ ਜਾ ਭਗਤਾ ਆਲੂ ਵਾਲੇ ਪਰੌਂਠੇ ਆਪੇ ਪਕਾ ਕੇ ਗਿਆਰਾ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਖਵਾ ਦੇ ਤੇਰੇ ਤੇ ਕਿਰਪਾ
ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।ਕਿਸੇ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਦਸਦਾ ਹੈ ਜਾ ਸਮੋਸਾ ਖਾ ਲਾਲ ਚਟਨੀ ਨਾਲ,ਕਿਰਪਾ ਹੋ ਜਾਏਗੀ।ਅਫਸੋਸ ਉਸ
ਵਕਤ ਹੂੰਦਾ ਹੈ ਜਦ ਉੱਚ ਸਿਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ,ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਹਾਜਰ ਹੋ ਕੇ ਕਿਰਪਾ ਮੰਗਦੇ ਹਨ।ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪੇਟ ਕੱਟ ਕੇ ਵੀ ਲੋਕ ਹੋਰ ਹੋਰ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚਿਰਾਂ ਲਈ ਮੰਦੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਜੇ ਕੋਈ
ਗਿਲਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੇ ਕਿ ਕਿਰਪਾ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਹਸ਼ਰ ਲਾਲ ਚਟਨੀ ਵਰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ
ਮਾਲਕ ਆਪਣੇ ਹੀ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸੋਸ਼ਣ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ।
ਇਕ ਹੋਰ ਚੈਨਲ ਸੋਨੇ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹਨੂੰਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਬਿਆਨ ਦਿਵਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹਨੂੰ ਗਲ ਚ ਪਾਓ,ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਝੋਲੇ ਭਰ ਲਓ।ਜਿੰਦਾ ਮਿਸਾਲਾਂ ਵੀ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਟਟੂਆਂ ਤੋ ਦਰਸਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅੱਖਾਂ ਵਾਲੇ ਅੰਨ੍ਹੈ ਅੰਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ੀ ਘਰ ਬੂਹਾ ਗਹਿਣੇ ਪਾ ਇਹ ਚੌਵੀ ਕੈਰਟ ਸੋਨੇ ਦਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ ਲਈ
ਜਾਂਦੇ ਹਨ।-ਜਨਮ ਤੇ ਮੌਤ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਮੁਅਇਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਦਿਨ ਹਖ਼ਤੇ ਦਾ ਕੋਈ
ਵੀ ਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਬਾਬੇ,ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ,ਵੀਰਵਾਰ,ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨਹਿਸ਼ ਬਣਾਏ ਹਨ ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਵਾਰਾ ਦੀ ਨਹੂਸਤ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਹਜਾਰਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕੀਮਤੀ ਉਪਾਅ ਰਚੇ ਹਨ।ਇਥੌਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਕੰਮਾ ਵਿੱਚ ਟੰਗ ਅੜਾਉਣ ਵੀ ਨਹੀਂ ਟਲਦੇ,ਜਿਵੇਂ ਚੰਗੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਗਰਭਵਤੀ ਅੋਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਜੇ ਇਸ ਦਿਨ ਤੇ ਇਂੰਨੇ ਵਜੇ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਰੱਜਵਾਂ ਮਾਲ ਅਏਗਾ,ਤੇ ਮਾਂ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਜੋਤਸ਼ੀ ਦੇ ਕਹੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜਾਨ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦੇਂਦੀ ਹੈ।ਮੁੰਡਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨੁਸਖੈ ਬੜੇ ਮਹਿੰਗੇ ਭਾਅ ਵੇਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨਾਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੀ ਚਲਦੀ ਹੈ।
"ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,ਕਿਰਚੀਆਂ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ'ਪਰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਘਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੀਸੇ ਟੁਟਣ ਨਾਲ(ਕਲੇਸ਼) ਜੋਤਸ਼ੀਆ,ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ ਮਹੱਲ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।ਆਪਣੇ ਮਹੱਲ ਉਸਾਰਨ ਲਈ ਇਹ
ਆਪ ਘਰ ਵੜਨੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਝਕਦੇ।ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਮਹੱਲ ਸਕੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀਆ ਕਬਰਾ ਤੇ ਵੀ ਬਣ ਜਾਂਦੇਹਨ,ਕੋਈ
ਜਮਦੂਤ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜਦਾ ਕਿਉਂ ਜੋ ਜਮਦੂਤਾਂ ਦੇ ਬਾਪ ਲੀਡਰ ਇਹਨਾਂ ਵੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਵੈਸੇ ਲੋਕ ਜਾਗ ਰਹੇ ਹਨ।ਅੱਜ ਕਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਖੰਡੀ ਜੇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ।ਨਿਆਣਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸੱਭ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਪਰ ਮਾਂ ਪਿਓ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦੇਂਦੇ।ਨੂਰ ਮਹਿਲੀਆ ਬਈ੍ਹਏ ਨੇ ਇੰਨਾ ਅਸਰ ਪਾਇਆ ਕਿ ਲੋਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਘਰ ਵੀ ਉਹਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।ਉਹਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਦ ਦੌਲਤ ਵੰਡ ਵੰਡਾਈ ਦਾ ਰੌਲਾ ਲੰਬਾ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਉਹਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ ਹੈ,ਫਿਰ ਵੀ ਸਿਰ ਫਿਰੇ..
ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਦੁਆ ਮੰਗਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਕ ਹਨੂਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ ਚੌਵੀ ਕਰੇਟ ਮੁਖ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤੇ
ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਰਜਾ ਉਤਰ ਜਾਵੇ।
ਜਿਹਨਾ ਕੋਲ ਤਨ ਢੱਕਣ ਨੂੰ ਮਸਾਂ ਕਪੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਬਰਾਂ ਤੇ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਪਾਉਂਦੇ,ਜਰੀ ਦੇ ਰੁਮਾਲੇ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਚੜ੍ਹਾਉਂਦੇ,ਮੰਦਰਾਂ ਚ ਦੁਸ਼ਾਲੇ ਭੈਂਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਗਰਕੀ ਵਲ ਧੱਕਣ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਤੇ ਹੀਰੋ,ਹੀਰਇਨਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਰੋਲ ਹੈ।ਹੀਰੋ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਮਿਤਾਬ ਬਚਨ ਨੇ ਕਾਂਸ਼ੀ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਹ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ,ਤੇ ਰੋਜ਼ ਟੀ.ਵੀ ਤੋਂ ਅੇਡ ਦੇਂਦਾ ਕਿ ਦੇਵੀ
ੰਮਾਂਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾ ਲਈ ਗੁਜਰਾਤ ਚਲੋ।ਰਾਧਾ ਮਾਂ ਨਾ ਦੀ ਇਕ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਇਕ ਹੀਰੋਇਨ
ਕਰਦੀ ਹੈ।ਲੋਕ ਝੂੱਗਾ ਲੁਟਾਉਣ ਗੇ ਹੀ।ਜਿਹੋ ਜਿਹੇ ਗੁਰ,ੂ ਚੇਲੇ ਉਹੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਹੋਣਗੇ।ਐਸੇ ਬਗਲੇ ਭਗਤਾਂ ਨੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਤਵੀਤ ਪਾ ਕੇ ਉਪਰ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕੋਈ ਸਿਆਣਾ ਜੇ ਤਰਕ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਉਪਰ ਰੱਬ ਕੋਲ ਭਿਜਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ।
ਜਾਨ ਹੋਵੇ ਨਾਂ ਹੋਵੇ ਮੱਕੇ ਮਦੀਨੇ ਜਾਣਾ,ਪਹਾੜਾਂ ਵਾਲੀ ਮਾਤਾ ਦੇ ਜਾਣਾ ਹੈ,ਹੋਲੀਆਂ ਤੇ ਅੰਨਦਪੁਰ,ਸਾਹਿਬ ਤੇ
ਡੇਰਾ ਵੱਡਭਾਗ ਸਿੰਘ ਜਾਣਾ,ਦੀਵਾਲੀ ਤੇ ਲਛਮੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਬੂਹੇ ਖੋਲ਼੍ਹ ਕੇ ਦੀਵਾਲਾ ਕੱਢ ਲੈਣਾ।
ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਕਈ ਬਗਲੇ ਭਗਤ ਤੇ ਕਈ ਨੌਂ ਸੌ ਚੂਹਾ ਖਾ ਕੇ ਹੱਜ ਨੂੰ ਤੁਰਦੇ ਹਨ।
ਇਕ ਸੱਸ ਸਹੁਰੇ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਤੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੇ ਤਵੀਤ ਲਈ ਬਾਬੇ ਨੂੰ ਪੰਜਾਹ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ।ਪੋਲ ਖੁਲੀ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਹੋ ਚੁਕੀ ਸੀ।
ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਅਸੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ,ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਫੇਰ ਵੀ ਰਾਹੇ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ।
ਆਓ,ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਹੋ ਜਾਵੇ,ਅਕਲ ਨੂੰ ਹੱਥ ਮਾਰ ਲਈਏ।ਕਿਤੇ ਫੇਰ ਉਮਰਾਂ ਦਾ ਰੋਣਾ ਪੱਲੇ ਪੈ ਜਾਵੇ,ਤੇ ਰੱਬ ਵਿਚਾਰੇ ਨੂੰ ਕਟਹਿਰੇ ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ ਪਵੇ,
" ਬਨਾ ਕੇ ਕਿਉਂ ਬਿਗਾੜਾ ਰੇ ਨਸੀਬਾ ,"ਉਪਰ ਵਾਲੇ,ਉਪਰ ਵਾਲੇ"
ਲੈਪ ਟਾਪ ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਇਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਮਾਹਰਕਾ ਹਨ,ਇਹ ਕਿਸੇ ਬਾਬੇ ਜੋਤਸ਼ੀ ਦਾ ਚਮਤਕਾਰ,ਟੂਣਾ
ਨਹੀਂ,' ਰੱਬ ਦੇ ਬਣਾਏ ਉੱਤਮ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਦੇਣ ਹੈ।ਹਰ ਦੁਜੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਗਲੋਬ ਹੈ।ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਸਾਣ ਮਗ਼ਜ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਿੱਖਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਵਹਿਮਾਂ ਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਚੋਂ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸੁਚੱਜੀ ਵਿਚਾਰਾਧਾਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।ਗਿਆਨ,ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਹਥੌੜੇ ਨਾਲ ਹੱਥ ਦੀਆ ਰੇਖਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਤ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਓ,ਮੁਕੱਦਰ ਸਜਾਉਣ ਲਈ,ਨਸੀਬਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਲਟੇ ਰਾਹ ਛੱਡ ਕੇ ਗਿਆਨ,ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਰਾਹ
ਫੜ ਲਈਏ।ਸਾਦਾ ਜੀਵਨ ਉੱਚੀ ਸੋਚ ਦਾ ਨਾਹਰਾ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਲਈਏ।
ਸਿਖਿਆ-ਇਸਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਲਾਭ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਬੰਦਾ ਹੱਕ,ਹਲਾਲ ਦੀ ਖਾਣ ਲਗੇਗਾ ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਖੁਦ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਹ ਧਾਰਨਾ -ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਬੌਲਦ ਦੇ ਸਿੰਗਾਂ ਤੇ ਖੜੀ ਹੈ,ਬਦਲ ਕੇ ਰੀਮੋਟ ਤੇ ਖੜੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਧਰਤੀ।
ਪੂਰੀ ਖੁਦਾਈ ਇਕ ਕੇਵਲ ਰੀਮੋਟ ਦੇ ਇਕ ਬਟਨ ਦੀ ਜਰ ਖ੍ਰੀਦ ਗੁਲਾਮ ਵਾਂਗ ਹੈ।
" ਭੋਲੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸਮਝੌ,ਤਦਬੀਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਕਦੀਰ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ"।

30 Aug. 2017

 " 15-10 1948  16-8 1997 ( ਨੁਸਰਤ ਫਤਹ ਅਲੀ ਖਾਨ)

ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ;" ਅਸਾਂ ਤੇ ਜੋਬਨ ਰੁੱਤੇ ਮਰਨਾ"ਤੇ ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ,ਜਿਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ
ਗਿਉਂ ਉਥੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵੇ"।ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਲਈ ਨੁਸਰਤ ਇਹ ਸਵਾਲ ਛਡ ਕੇ ਉਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ।
ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗਾਇਕੀ ਨਾਲ ਸਰੋਤੇ ਮੰਤਰ ਮੁਗਧ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕ 13 ਅਕਤੂਬਰ 1948 ਨੂੰ ਲਾਇਲਪੁਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਘਰਾਣਾ ਸੰਗੀਤ ਘਰਾਣਾ ਸੀ।ਨੁਸਰਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਹੁਸਰਤ ਗਾਇਕੀ ਵੱਲ ਆਵੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਉੱਚ ਸਿਖਿਆ ੁਦਵਾ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਨ ਤਾਂ ਸੁਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਘਰਾਣਾ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਾਗਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ,ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜਲੰਧਰ ਆ ਕੇ ਵਸਿਆ ਤੇ ਫੇਰ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਵੱਸੇ।
ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ 'ਪ੍ਰਵੇਜ਼' ਸੀ ਸਾਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ 'ਪੇਜੀ" ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸੀ।
ਇਕ ਫਕੀਰ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਐਸਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਫਤਿਹ ਆਵੇ ਤੇ ਇਹ ਬੱਚਾ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ।ਇਸ ਤਰਾਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਵੇਜ਼ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਨੁਸਰਤ ਫਤਿਹ ਅਲੀ ਖਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।( ਨੁਸਰਤ ਦਾ ਮਾਇਨਾ ਵੀ ਫਤਿਹ ਹੈ )ਫਤਹਿ ਅਲੀ ਖਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨੁਸਰਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੰਗੀਤ ਮਈ ਨਹੀ ਹੈ,ਪਰ ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਰਿਆਜ਼ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਰਗਮ ਚ ਢਾਲ ਲਿਆ।
ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਿਆਜ਼ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਉਹ ਇੰਨਾ ਵਜੂਦ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਕਿ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਹੋਸ਼ ਵੀ ਨਾ ਰਹਿੰਦਾ।ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੱਸ ਘੰਟੇ ਰਿਆਜ਼ ਕਰਦੇ।ਇਕ ਵਾਰ ਤਾ ਇੰਜ ਹੋਇਆ ਕਿ ਦਿਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜਦ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲਿਆ ਤਾਂ ਰਾਤ ਹੋ ਚੁਕੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਮਿਹਨਤ ਲਗਨ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਅੰਬਰਾਂ ਤੱਕ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਲਿਆ।ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਦ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਕੋਲੋਂ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
ਪਿਤਾ ਦੀ ਬਰਸੀ ਤੇ ਗਾ ਕੇ ਗਾਇਕੀ ਦੈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਪੱਕੀ ਕਰ ਲਈ।
1964 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰੇਡੀਓ ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ'ਜਸ਼ਨ-ਏ ਬਹਾਰਾਂ ਗਾਇਆ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ੋਹਰਤ ਮਿਲੀ।ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨੁਸਰਤ ਨੂੰ ਉਰਦੂ,ਹਿੰਦੀ,ਪੰਜਾਬੀ,ਫਾਰਸੀ ਤੇ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਹੋ ਗਈ।ਕਵਾਲੀ ਦੀ ਲੈਅ ਤੇ ਪੂਰਾ ਕਾਬੂ ਸੀ।ਆਇਤ ਦੀਆ ਨਾਤਾਂ ਤਾਂ ਕਿਆ ਕਮਾਲ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ।ਰਾਗ ਗਾਉਂਦੇ ਵਕਤ ਆਰੋਹ ਅਬਰੋਹ ਤੇ ਅਜਿੱਤ ਪਕੜ ਬਣਾ ਲਈ ਸੀ।ਗੁਰਬਾਣੀ ਚ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਸੰਗੀਤਮਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਬਾ ਬੁਲੇ ਸ਼ਾਹ,ਬਾਹੂ,ਸ਼ਿਵ ਬਟਾਲਵੀ ਗਾ ਕੇ ਨਵੀਆ ਪੈੜਾਂ ਪਾਈਆਂ।ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਗਾਉਣ ਦੀ ਹਸਰਤ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ,ਕਿ ਵਕਤ ਨੇ ਸਾਥ ਨਾ ਦਿੱਤਾ।1997 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ ਸੀ,ਉਹ ਇਲਾਜ ਲਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵੀ ਗਏ ਪਰ ਮੌਤ ਨੇ ਮੋਹਲਤ ਨਾ ਦਿੱਤੀ।16 ਅਗਸਤ ੱ997 ਨੂੰ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦੈ ਸਿਖਰ ਤੇ ਪੁੱਜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਵੇ ਕਰ ਗਏ।
1979 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ,ਤੇ ਇਕ ਬੇਟੀ ਹੋਈ।ਇਸ ਸਮੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਬੁਲੰਦੀਆ ਛੁਹਣ ਲਗੀ।ਉਹ ਮਕਬੂਲ਼ ਅਦਾਕਾਰ ਰਾਜਕਪੂਰ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਭਾਰਤ ਆਏ
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਉਦੀ ਆਰਬ ਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ।ਹਰ ਜਬਾਨ ਤੇ ਚੜ੍ਹੈ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ,'ਅੱਖੀਆ ਉਡੀਕਦੀਆਂ,ਚਰਖੈ ਦੀ ਘੁਕ,ਨਿੱਤ ਖੈਰ ਮੰਗਾਂ ਸੋਹਣਿਆਂ,ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇਸ਼ਕ ਹੀ ਜਾਨੇ,ਪਹਿਲਾ ਇਸ਼ਕ ਖੁਦਾ ਆਪ ਕੀਤਾ,ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਗੀਤ,ਮਾਏ ਨੀ ਮਾਏ ,ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਹਇਆ।ਕਵਾਲੀ ਦੀਆਂ ਵੰਨਗੀਆਂ ਥਾਂ ਥਾਂ ਗੂੰਜਣ ਲਗੀਆਂ।ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਸ਼ਿਗਾਰਿਆ।ਦੁਲਹੇ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਸੁਹਾਣਾ ਲਗਦਾ,ਦੁਲਹਨ ਦਾ ਦਿਲ ਦੀਵਾਨਾ ਲਗਦਾ'ਗਾ ਕੇ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਦੀਵਾਨਾ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਭਤੀਜਾ 'ਰਾਹਤ ਫਤਹਿ ਅਲੀ ਖਾਨ ਆਪਣੇ ਚਹੇਤਿਆਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾ ਗਏ।ਬੇਸ਼ੱਕ ਨੁਸਰਤ ਦੀ ਜਗਾਹ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ।
ਜੀਵਨ ਦੇ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕਾ ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸੁਰ ਸਮੁੰਦਰ
ਉਮਰ ਦੀ ਸਿਖਰ ਦੁਪਹਿਰੇ ਅਥਾਹ ਹੋ ਗਿਆ।
" ਜਿਥੇ ਜਾ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਉਂ ਉਥੇ ਤੇਰਾ ਕੀ ਵੇ " ।

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816
ਚਲਦੇ ਚਲਦੇ-ਪਾਲ ਕੇ ਇਕ ਸੁੱਚਾ ਸਪਨਾ ,ਤੂੰ ਅਪਨੀ ਕਹਾਨੀ ਕਹਿ ਦਿਤੀ
ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਪੁਛ ਸਜਣਾ,ਅਸਾਂ ਕਿਵੇਂ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤੀ।

15 Aug 2017

ਜਦ ਅੰਗਰੇਜੀ ਨੇ ਲੱਜ ਰੱਖ ਲਈ।
ਬਾਤ ਆਪ ਬੀਤੀ ਹੈ -----ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਬਾਤ ਹੈ,ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਉਦੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ,
ਨਵੀਆਂ ਨਿਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।ਮੇਰੀ ਜਮਾਤਣ ਤੇ ਸਹੇਲੀ 'ਨੀਲੂ'ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਬੜਾ ਚਾਅ ਸੀ,ਉਹ ਰੋਜ਼ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਜਾ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦੀ,ਵਰਤ ਰੱਖਦੀ, ਜੋ ਵੀ ਉਪਾਅ ਕੋਈ ਦਸਦਾ ਉਹ ਕਰ ਗੁਜਰਦੀ।ਮੰਦਰ ਮਸਜਿਦ ਮੱਥੇ ਰਗੜਦੀ,ਰੱਬ ਜੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇਦੇ ਭਾਵੇ ਸੌ ਰੁਪਏ ਦੀ ਹੋਵੇ।ਘਰੇਲੂ ਨਿਜੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਦੇ ਮਹੀਨਾ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਲਾ ਆਉਂਦੀ।
ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ,ਤੈਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ,ਕਿਉਂ ਤਰਲੋ ਮੱਛੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈਂ?
ਨੀਲੂ ਬੋਲੀ-ਤੈਨੂੰ ਨੀ ਪਤਾ-ਫਿਲਮ ਵੇਖਣ ਵੇਲੇ ਪੈਸੇ ਨੀ ਮੰਗਣੇ ਪੈਂਦੇ,ਨਾਲੇ ਬਾਹਰੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਜਾਈਦਾ।
ਇਕ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਸੁਖਣਾ ਸੁਖੀ,ਕਿ ਹੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਂਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲਾ ਦੇਂਵੇ,ਤੇ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਤਨਖਾਹ ਸ੍ਰੀ ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਾਹਿਭ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿਆਂਗੀ"।ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਤਰਸ ਆ ਗਿਆ,ਜਾਂ ਲਾਲਚ...
ਜਾਂ ਦੁਆ ਪੁਗਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ!ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਗਈ,ਪਹਿਲੀ ਤਨਖਾਹ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਈ ਤੇ ਆਖਣ ਲਗੀ,ਚਲ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ,ਸੁਖਣਾ ਲਾਹ ਆਈਏ,ਫਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,ਕੀ ਪਤਾ ਕਲ ਦਾ ਕੀ ਹੋ ਜਾਵੇ/,
ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਦੀ ਛੂੱਟੀ ਤੇ ਅਸੀਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਚਲ ਪਈਆਂ,ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਵਲ ਜਾਣ ਨਿਕਲੀਆਂ ਕਿ ਅਗੋਂ ਇਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਮੁਟਿਆਰ (ਮੇਮ ਸਹਿਬ) ਘਬਰਾਈ ਜਿਹੀ ਸਾਡੇ ਵਲ ਵਧੀ ਤੁਰੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ,ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਉਥੇ ਸੀ ਚਾਹੇ ਰਿਕਸ਼ਾ ਵਾਲਾ ਚਾਹੇ ਰੇੜ੍ਹੀ ਵਾਲਾ,ਉਸ ਤੇ ਅਵਾਜ਼ੇ ਕੱਸ ਰਹੇ ਸੀ,
ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕੁਝ ਸਮਝ ਨਹੀ ਸੀ ਆ ਰਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਮੇਂਟਸ ਦੀ,ਪਰ ਸਾਨੂੰੰ ਸਾਫ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਸੀ।ਕੋਈ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ,ਓਏ ਤੇਰੀ ਭਾਬੀ ਰੁੱਸ ਕੇ ਚਲੀ ਗਈ,ਦੂਜਾ ਓਏ ਮੇਰੀ ਭੂਆ ਈ ਸੋਚ ਕੇ ਬੋਲ,ਕੋਈ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ,ਮਾਰ ਸੁਟਿਆ,ਲੈ ਗਈ ਦਿਲ ਕੱਢ ਕੇ"।ਹੋਰ ਵੀ ਬੜਾ ਊਲ਼ ਜਲੂਲ਼,....ਪਰ ਉਹ ਵਿਚਾਰੀ,
ਅਜਨਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸੀਬਤ ਦੀ ਮਾਰੀ ਪਈ,ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਸੀ-ਉਹ ਸਾਡੇ ਨੇੜੈ ਆਈ,ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਲਗੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਕੁਝ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕੀਏ,ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਮੁਖਾਤਿਬ ਹੋਈ,ਨਿਮਰਤਾ ਸਾਹਿਤ
" ਅਸਕਿਉਜ਼ ਮੀ,ਡੂ ਯੂ ਨੋ ਇੰਗਲਿਸ਼?
ਨੀਲੂ ਨਾਂ ਸਮਝੀ,ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ 'ਏ ਬਿਟ ਲਿਟਲ" ਇਫ ਅਈ ਕੈਨ ਹੇਲਪ ਯੂ?
ਬਹੁਤੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਬੋਲਣੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਕੇ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵਿਥਿਆ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰਾ ਸੁਣਾਈ-ਕਿ ਉਹ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਸੈਰ ਤੇ ਆਏ ਹਨ ,ਉਹ ਛੇ ਜਣੇ ਹਨ,ਤਿੰਨ ਕੁੜੀਆਂ ਤੇ ਤਿੰਨ ਮੁੰਡੇ।ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਸਰਾਂ
(ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ) ਠਹਿਰੇ ਹਨ,ਉਹ ਤੇ ਉਸਦਾ ਸਾਥੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੈਰ ਤੇ ਨਿਕਲੇ ਸਨ,ਤੇ ਖਾਣਾ ਵੀ ਖਾਣਾ ਸੀ,ਘੁੰਮਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਦਾ ਸਾਥੀ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਵਿਛੜ ਗਿਆ ਹੈ,ਉਹ ਰਿਕਸ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸਰਾਂ ਪਹੁੰਚੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੋਵੇ,ਪਰ ਕਮਰਾ ਬੰਦ ਸੀ,ਉਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤੇ ਕਮਰੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਵੀ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਸੀ,ਅਗੇ ਉਸ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਡਿਉਟੀ ਮੈਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਗਲ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ,ਤੇ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਚਾਬੀ ਨਾਲ ਕਮਰਾ ਖੌਲ਼੍ਹ ਦੇਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ,ਪਰ ਉਹ ਹਸੀ ਜਾਂਦੇ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨੀਂ ਕਰਦੇ, ਪਲੀਜ਼ ਹੇਲਪ ਮੀ,
ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਦੇਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਕਮਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਮੇਟੀ ਕਰਮੀਆਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਬਦਸਲੂਕੀ ਬਾਰੇ ਕਈ ਵਾਰ ਪਤਰਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜਿਆਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਵਿਥਿਆ ਪ੍ਰੱਤੱਖ ਲਗੀ,ਇਸ ਲਈ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣ ਤੇ ਵੀ ਮੈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਗਈ,ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਅਸੀ ਸੀ ਹੀ,ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ,ਅਸੀਂ ਉਸ ਨਂੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦੇ ਕੇ ਨਾਲ ਲੈ ਲਿਆ।
ਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਤੇ ਉਥੇ ਡਿਉਟੀ ਤੇ ਚਾਰ ਸੇਵਾਦਾਰ ਬੈਠੈ ਸੀ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਛੇ ਗਭਰੂ ਜਵਾਨ ਮਨਚਲੇ ਜਿਹੇ ਹੋਰ ਬੈਠੈ ਸੀ,ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਪੱਤੇ ਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਤਾਸ਼ ਵਰਗੀ ਹੀ ਕੋਈ ਖੇਡ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸੀ,।
ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਵੇਖ ਹੱਸਣ ਲਗੇ।ਮੈਂ ਇਕ ਸੇਵਾਦਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਗਲ ਦਸੀ ਤੇ ਚਾਬੀ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।
ਉਹ ਬੋਲਿਆ,ਇਹਦੀ ਪਸ਼ਤੋ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਈ,ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੋ ਰਜਿਸਟਰ ਫੜਾ ਦਿੱਤੇ,ਤੇ ਕਿਹਾ ਆਪੇ ਲੱਭ ਲਓ ਇਹਦਾ ਕਮਰਾ ਨੰਬਰ।ਮੈਂ ਲੜੀਵਾਰ ਦੇਖਦੀ ਚਲੀ ਗਈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਰਜਿਸਟਰ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਇਕ ਜਗਾਹ ਉਹ ਫਰਾਸੀਸੀ ਲੜਕੀ ਆਪਣੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵੇਖ ਕੇ ਉਛਲ਼ ਪਈ,"ਯਾ,ਯਾ,ਯਾ
ਮੈ ਕਮਰਾ ਨੰਬਰ ਵੇਖ ਕੇ ਸੇਵਾਦਾਰ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਦੇਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ,ਉਹ ਭਲਾ ਪੁਰਸ਼ ਸੀ ਨਹੀਂ ਤੇ ਸਾਡਾ ਕੀ ਹਸ਼ਰ ਹੁੰਦਾ,ਡਰ ਤਾਂ ਬੜਾ ਸੀ ,ਉਹ ਚਾਬੀ ਲੈ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਲੈ ਤੁਰਿਆ,ਅਸੀਂ ਮੇਮ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜੀ ਰੱਖਿਆ,ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦੂਰੀ ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਹਮਣੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਕਮਰੇ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ
ਤੇ ਉਸ ਮਾਸੂੰਮ ਭੋਲੇ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਭਜਾਈ ਫਿਰਨਾਂ ਇਨਸਾਨੀ ਫਿਤਰਤ ਨੂੰ ਫਿਟਕਾਰ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਕਮਰਾ ਖੁਲ ਗਿਆ ਪਰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਵਿਛੌੜੈ ਵਿੱਚ ਉਹ ਫਿਰ ਰੋਣ ਲਗੀ,ਬੂਹੇ ਦੇ ਖੜਾਕ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਾਲੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਆ ਗਏ ਤੇ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਣੇ ਇੰਜ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਚੁੰਮਣ ਲਗੇ ਜਿਵੇਂ ਚਿਰਾਂ ਦੇ ਗਵਾਚੇ ਲੱਭ ਪਏ ਹੋਣ,ਸਾਡੀ ਸਾਥਣ ਮੇਮ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਕੁਝ ਤਸੱਲੀ ਦਿਸੀ,ਤੇ ਉਹ ਕੁਝ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਚੁੰਮਣ ਲਗੀ,ਫਿਰ ਥੋੜੇ ਹੌਂਸਲੇ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਈ ਬੀਤੀ ਕਹਿ ਸੁਣਾਈ,ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਉਹਦੇ ਸਾਥੀ ਸਾਨੂੰ ਗਲ ਨਾਲ ਲਾ ਕੇ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਚੁੰਮਣ ਲਗੇ।
ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੜੈ ਮਹਿਮਾਨ ਨਿਵਾਜ਼ ਹੂੰਦੇ ਨੇ,ਤੇ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸਮਝਦੇ ਨੇ,ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਸੀ,ਉਹਨਾ ਦਾ ਦਿਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਚੁੱਕ ਲੈਣ।ਚਾਕਲੇਟ,ਬਿਸਕੁਟ ਦਾ ਡੱਬਾ ਉਹਨਾਂ ਸਾਡੇ ਅੱਗੇ ਕੀਤਾ,ਅਸੀ ਧੰਨਵਾਦ ਸਾਹਿਤ ਮੂੰਹ ਮਿੱਠਾ ਕੀਤਾ,ਉਹ ਕਹਿਣ ਇਹ ਡੱਬਾ ਤੋਹਫਾ ਕਬੂਲ਼ ਕਰੋ,ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਗੁਲਾਬੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਕੁਝ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਨਾ ਹੀ ਲਿਆ।
ਇਹ ਕਿਹੜਾ ਦਾਲ ਰੋਟੀ ਖਾਂਦੇ ਹਨ,ਬਿਸਕਟ,ਬਰੈਡ ਵੀ ਜੇ ਅਸੀਂ ਲੈ ਲਈ ਤੇ ਉਹ ਗੁਜਾਰਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਗੇ।
ਮੇਰਾ ਧਿਆਂਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗਵਾਚੇ ਸਾਥੀ ਵੱਲ ਸੀ,ਤੇ ਮੇਰੀ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕਿ ਮੈ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਭ ਕੇ ਲੈ ਆਉਂਦੀ,ਉਸ ਵਕਤ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦੇ।ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ," ਵੀ ਸ਼ੁਡ ਇਨਫਾਰਮ ਟੂ ਡਿਉਟੀ ਮੈਨ,ਉਹ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕਰਮੀ ਕੋਲ ਆ ਗਏ,ਮੈਂ ਸੇਵਾਦਾਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਦਸਿਆ ਤੇ ਉਹਨਾ ਵਲੋਂ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਰੋ!
ਇਕ ਮੈਂਬਰ ਬੜੀ ਖੂਸ਼ਕੀ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ,'ਅਸੀਂ ਨਾ ਜਾਣੀਏ,ਨਾ ਪਛਾਣੀਏ ਥਾਣੇ ਜਾ ਕੇ ਗਲ ਕਰੋ,ਰਪਟ ਲਿਖਾਓ।ਇਹ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਕੰਮ ਸੀ ਮੇਰੇ ਲਈ।ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਵਰਦੀ ਵਾਲੇ ਹਊਆ ਲਗਦੇ ਹਨ।ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਭਚਤਰੀ ਵੀ ਲਗੀ ਹੋਈ ਸੀ।ਇੰਨੇ ਨੂੰ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ,ਮੈ ਲੈ ਜਾਨਾ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਥਾਣੇ।ਮੈਂਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਇਆ,ਮੈਂ ਮੇਮ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,'
ਯੂ ਪਲੀਜ਼ ਵੇਟ ਫਾਰ ਟੂ ਥਰੀ ਆਵਰਜ਼,ਦੈਂਨ ਟੈੱਲ ਦੈੰਮ ਐਂਡ ਿਇਨਫੌਰਮ ਟੂ ਪੋਲੀਸ।
ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਤਾਂ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਹੋਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਏ,ਅਸੀਂ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਲਈ ਤੇ ਤੁਰ ਪਏ,ਪਰ ਉਹ ਦੇਰ ਤੱਕ ਸਾਡਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।ਅਸੀਂ ਦੱਸ ਕਦਮ ਹੀ ਨਿਕਲੇ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਆਉਂਦਾ ਵੇਖਿਆ,ਮੈਨੂੰ ਲਗਾ ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਹੋਵੇ,ਰੱਬ ਕਰੇ,-ਨੀਲੂ ਮੇਰੀ ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਕਮਰੇ ਦੀ ਚਾਬੀ ਤੱਕ ਦੀ ਗਲ ਤਾ ਪਤਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਰਾਹ ਭਟਕ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਗਲ ਉਹ ਦੇ ਪਲੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਈ।ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਚਲ ਇਹਨੂੰ ਪੁਛੀਏ,ਕੌਣ ਹੈ?,ਫਿਰ ਮੈ ਦੇਖਿਆ ਉਹ ਉਧਰ ਹੀ ਕਮਰੇ ਵੱਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ,ਅਸੀ ਵੀ ਮਗਰ ਹੋ ਲਿਆ।
ਟਿਕਾਣੇ ਪਹੁੰਚ ਉਹ ਸਾਰੇ ਗਲੇ ਮਿਲ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੁੰਮਣ ਲਗੇ,ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਹੈ।ਅਸੀਂ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਕੀਤੀ।,
ਘਰੌਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਪੈਣ ਦਾ ਡਰ ਤਾਂ ਸੀ,ਪਰ ਮਨ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸ਼ਾਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅੱਜ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨੇ ਲੱਜ ਰੱਖ ਲਈ ਹੈ ਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕੰਮ ਆ ਸਕੇ ਹਾਂ।ਪੂਰੀ ਨਾ ਸਹੀ ਕੁਝ ਕੁ ਤਾਂ ਕਰ ਹੀ ਸਕੀ ਸਾਡੀ ਅੰਗਰੇਜੀ ਤਾਲੀਮ।ਗੁਲਾਬੀ ਹੀ ਸੀ ਭਾਂਵੇ...
ਨੀਲੂ ਆਖੇ-ਰੰਜੀਤਾ ਅੱਜ ਤੇਰੀ ਮਨੀਟਰੀ ਬੜੀ ਕੰਮ ਆਈ।ਹਾਏ ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਇੰਨੀ ਅੰਗਰੇਜੀ ਆ ਜਾਂਦੀ
( ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਦਸਵੀ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਕਲਾਸ ਦੀ ਮਨੀਟਰ ਦਾ ਠੇਕਾ ਵੀ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ )
ਇਸ ਆਪ ਬੀਤੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਐਂਵੇ ਹੀ ਖੌਫ ਖਾ ਜਾਂਦੀਆਂ,ਜੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਧੌਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ,ਜੇ ਉਹਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ !
ਪਰ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਰੱਬ ਦਾ,ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਡੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਨ ਤੇ ਨਾਂ ਲੈ ਜਾ ਸਕੇ!
"ਸ਼ਾਵਾ ਨੀ ਅੰਗਰੇਜੀੇਏ,ਮਾਂ ਜੈਸੀ ਮਾਸੀ ਤਾਂ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ।
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

08 Aug. 2017

ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਤੇ ਨਿੱਘੀ ਧੁੱਪ ਵਰਗਾ ਨਿੱਘੈ ਤੇ ਸ਼ੀਤਲ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਮਾਲਕ,ਸਰਗਮ ਦਾ
ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ "ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ" ਹਰਮਨਪਿਆਰਾ,ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਰੂ ਤਾਰਾ ।
     
ਨਾਂ ਯੂੰ ਨਾ ਵੋ,ਅਸੀਂ ਭੁਲਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਹੀਂ ਖ੍ਹੌਹ ਸਕਦੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਆਪਣੀ ਯਾਦ
ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਵਕਤ ਗੁਜਰ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਤੇਰੇ ਚਾਹਨੇ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ,ਕਿਉਂਕਿ
" ਨਾਂ ਫਨਕਾਰ ਤੁਝਸਾ ਤੇਰੇ ਬਾਦ ਆਇਆ " ਏਨੇ ਸਾਲ ਗੁਜਰ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਦ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਤੂੰ ਬਹੁਤ ਯਾਦ ਆਇਆ"।ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਆਮ ਜੀਵਨ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ,ਐਸਾ ਕਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਦਾ ਗਾਇਆ ਗੀਤ ਅੇਨ ਮੌਕੇ ਤੇ ਨਾਂ ਢੁਕਦਾ ਹੋਵੇ।
ਬੇ ਸ਼ੱਕ ਇਹ ਕਮਾਲ ਸ਼ਾਇਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਫਿਰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਤੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਤਾਂ ਅਜ਼ੀੰਮ ਗਾਇਕ ਦੀ ਹੀ ਪੁਜਦੀ ਹੈ,ਤੇ ਉਹ ਹੀ ਰਿਕਾਰਡ ਅੱਜ ਤੱਕ ਵੀ ਜਿੰਦਾ ਹਨ।ਚਾਹੁਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਰਫੀ ਸਿਤਾਰਾ ਸੀ ਤੇ ਹੁਣ ਵੀ ਸਿਤਾਰਾ ਹੀ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਭੁਲਣਾ ਕਿਵੇਂ ?
ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਹੈ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਜਿਸ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹੇ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕੋਟਲਾਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਭੁਮੀ ਤੇ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।ਇਸ ਪਿੰਡ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਸਾਡਾ ਸਜਦਾ ਕਬੂਲ ਹੋਵੇ।ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗਾਇਕੀ ਸਦਕਾ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾ ਰੌਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।ਸਦਾ ਖਿੜੈ ਮੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦਾ ਕਲਾਕਾਰ ਆਪਣੇ ਸਮਕਾਲੀਆ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਪੱਖ ਤਂਂੋ ਜੁਦਾ ਤੇ ਅਨੋਖਾ ਸੀ,ਬਲਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸ ਜੈਸਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ।ਇੰਨੇ ਉੱਚਾ ਰੁਤਬਾ ਤੇ ਇੰਨੀ ਸਾਦਗੀ,ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸਵਾਲੀ ਨਾ ਗਿਆ ਖਾਲੀ,ਚਾਹੇ ਉਹ ਪਿੰਡ ਤਂੋ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ਤੋਂ।ਆਪਣੇ ਚਾਹੁਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬੜੇ ਸ਼ੋਕ ਨਾਲ ਆਟੋਗ੍ਰਾਫ ਦੇ ਦੇਂਦੇ।ਊਚ ਨੀਚ ਦਾ ਫਰਕ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਘਰ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨ ਦਾ ਨਿੱਘਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ।
ਮਕਬੂਲ ਗਾਇਕ ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ ਵੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਸਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਗਾਇਕੀ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿਖਿਆ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਤੋ ਹੀ ਲਈ ਰਫੀ ਸਾਹਿਭ ਨੇ ਕਪੂਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਐਸਾ ਗਾਇਕ ਬਣਾਇਆ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਦੋਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਲੱਭਣਾ ਮੁਸਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀਆ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਦੇਣ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਿਣੀ ਹੈ।ਸਾਰੇ ਨਾਮ ਲਿਖਣੇ ਬਣਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਕਿੰਨਾ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਿਆ ਹੈ ਫਿਲਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੱਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ"ਆਟਾ ਗੁਨ੍ਹ ਕੇ ਪਕਾ ਦੇ ਫੁਲਕੇ ਨੀਂ,ਅਸਾਂ ਜਾਣੈ ਬੇਗਾਨੇ ਮੁਲਕੇ ਨੀਂ"।
"ਦਾਣਾ ਪਾਣੀ ਖਿੱਚ ਕੇ ਲਿਆਂਉਂਦਾ,ਕੌਣ ਕਿਸੇ ਦਾ ਖਾਂਦਾ ਹੋ,ਹਰ ਜਬਾਨ ਤੇ ਅਖਾਉਤ ਬਣ ਗਿਆ।"
"ਇਹ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ......."
"ਧੀਆਂ ਤੋਰੀਆਂ ਰਾਜਿਆਂ ਰਾਣਿਆਂ,ਇਹ ਦਸਤੂਰ ਪੁਰਾਣਾ ਏਂ,
ਘਰ ਬਾਬਲ ਦਾ ਛਡ ਕੇ ਧੀਏ,ਧੀਆਂ ਇਕ ਦਿਨ ਜਾਣਾ ਏਂ"।
ਜਿਕਰ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਰਫੀ ਜੀ ਭਜਨ,ਸ਼ਬਦ,ਅਰਾਧਨਾ ,ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਾਂ ਲਈ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੈਂਦੇ।
ਫਿਲਮ ਕਾਬਲੀ ਵਾਲਾ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਸਰਸ਼ਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗਾਇਕ ਮੰਨਾ ਡੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਸਹਿਬ ਖੁਦ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਘਰਾਣਾ ਹਨ,ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋ ਅਵਲ ਨੰਬਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਿਆ।
ਰਫੀ ਜੀ ਦੀ ਗਾਈ ਕਵਾਲੀ "ਮੇਰੀ ਤਸਵੀਰ ਲੇ ਕਰ ਕਿਆ ਕਰੋਗੇ"
2 "ਰਾਜ਼ ਕੋ ਰਾਜ਼ ਰਹਨੇ ਦੋ"।ਪੱਥਰ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਝੂੰਮਣ ਲਾ ਦੇਂਦੀਆਂ।
ਆਪਣੀ ਘਣੀ ਮਸਰੂਫੀਅਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਆਪਣੇ ਘਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਦੇਂਦੇ ਸਨ।ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਯਾਸਮੀਨ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਪਿਆਰ ਦੇਂਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾ ਆਪਣੀ ਖਾਬਗਾਹ (ਬੰਗਲਾ) ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ।ਉਹਨਾ ਦੇ ਬੇਟੇ ਸ਼ਾਹਿਦ ਰਫੀ ਨੇ ਯਾਦ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਇਕ ਅਸਲੀਅਤ ਜੋ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹੋਣਗੇ-ਪਿਤਾ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਇੰਨੇ ਰਹਿਮ ਦਿਲ ਸਨ ਕਿ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਇਕ ਲੋੜਵੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੁਝ ਨਕਦ ਰਾਸ਼ੀ ਬਕਾਇਦਗੀ ਨਾਲ ਭੇਜਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈਆ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।ਇਕ ਵਾਰ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਕਾਰ ਬੀਚ ਸੜਕ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈ,ਨੇੜੈ ਤੋਂ ਇਕ ਟਰੱਕ ਗੁਜਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਟਰੱਕ ਡਰਾਈਵਰ ਉਤਰਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਾਰ ਦਾ ਨੁਕਸ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ,ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਲਿਆ ਉਹ ਕੋਟਲਾ ਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਸੀ,ਰੱਜ ਕੇ ਗਲੇ ਮਿਲੇ ਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੰਗਲੇ ਤੇ ਲੈ ਜਾ ਕੇ ਖੂਬ ਆਓ ਭਗਤ ਕੀਤੀ।
ਗਾਇਕ ਮੁਹੰਮਦ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਰਫੀ ਸਹਿਬ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ,ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਰਫੀ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਧਾਰ ਚੁਕਿਆ ਸੀ ਉਸ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਂ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਘਰ ਆਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ,ਅਗਲੀ ਸੁਬਹ ਉਹ ਜਦ ਘਰ ਗਿਆ ਤਂ ਰਫੀ ਜੀ ਆਪਣੀ ਫੁਲਾਂ ਵਾਲੀ ਕਿਆਰੀ ਦੀ ਗੋਡੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ,ਬੜੇ ਤਮਾਕ ਨਾਲ ਉਠ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ"।
"ਬਾਬੁਲ ਕੀ ਦੂਆਂਏ ਲੇਤੀ ਜਾ ਜਾ ਤੁਝ ਕੋ ਸੁਖੀ ਸੰਸਾਰ ਮਿਲੇ,ਮਾਏ ਕੀ ਕਭੀ ਨਾ ਯਾਦ ਆਏ ਸਸੁਰਾਲ ਮੇਂ ਇਤਨਾ ਪਿਆਰ ਮਿਲੇ"।
ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਅਸ਼ਕੇ ਤੇ ਸਦਕੇ ਪਰ ਗੀਤ ਸੁਣਦੇ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਰਫੀ ਜੀ ਸਚ ਮੁੱਚ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਦੀ ਡੋਲੀ ਤੋਰ ਰਹੇ ਹੋਣ,ਇੰਝ ਭਰੇ ਗਲੇ ਚੋਂ ਸੱਤ ਸੁਰਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਕਿ ਬੱਸ......ਰਫੀ ਜੀ ਜਦ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਅੇਕਟਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ ਸਾਰਾ ਸੀਨ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਕਦਰ ਵਜੂਦ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੰਤਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਲੇਬੈਕ ਮਿਉਜ਼ਕ ਹੈ ਕਿ ਸਿਲੇਕਡ ਸੀਨ,ਕਿਥੇ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨੀ ਹੈ,ਕਿਥੇ ਨੀਵੀਂ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣੀ ਹੈ,ਕਿਥੇ ਨਚਣ ਟਪਣ ਵਾਲੀ ਤੇ ਕਿਥੇ ਰੋਣ ਹਸਾਉਣ ਵਾਲੀ ,ਸੁਰਾਂ ਦਾ ਇਹ ਭੇਦ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੇ ਨਹੀਂ ਪਕੜਿਆ।
"ਮੈਂ ਚਲਾ ਜਾਉਂਗਾ,ਆਖਰੀ ਗੀਤ ਮੁਹੱਬਤ ਕਾ ਸੁਨਾ ਲੂੰ ਤੋ ਚਲੂੰ"-ਤੇ ਇਹ ਆਖਰੀ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ 31 ਜੁਲਾਈ 1980 ਦੇ ਦਿਨ ਜਦ ਉਹ ਬੰਗਾਲੀ ਭਜਨ ਦੀ ਰਿਹਰਸਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਉਠਿਆ,ਜਾਲਮ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ,ਕੋਈ ਦਵਾ ਕੋਈ ਦੁਆ ਕੰਮ ਨਾ ਆਈ।ਸੁਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਿਹਨਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਹਵਾ ਅਚਿੰਤੇ ਲੈ ਉਡੀ।ਤੇ ਆਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਹਰਮਨਪਿਆਰੇ ਚਹੇਤੇ ਸਖ਼ਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਰਵੇ ਕਰ ਗਈ।
ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਗਾ ਗਏ ,"ਦਿਲ ਕਾ ਸੂਨਾ ਸਾਜ਼ ਤਰਾਨਾ ਢੂੰਢੇਗਾ,ਮੁਝ ਕੋ ਮੇਰੇ ਬਾਦ ਜਮਾਨਾ ਢੂੰਢੇਗਾ"
ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜਮਾਨੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਮੁੱਕੀ,ਹਾਂ ਜੇ ਰਫੀ ਸਾਹਿਬ ਆਪਣੇ ਬਚਿਆਂ ਚੋਂ ਇਕ ਜਾਨਸ਼ੀਂਨ ਦੇ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਮੀ ਥੋੜਾ ਘੱਟ ਦਿਲ ਦੁਖਾਂਉਂਦੀ।
" ਜਬ ਜਬ ਭੀ ਬਹਾਰ ਆਈ ਅੋਰ ਫੂਲ਼ ਮੁਕਰਾਏ,ਮੁਝੇ ਤੁਮ ਯਾਦ ਆਏ।ਜੀ ਹਾਂ ਤੁਮ ਯਾਦ ਆਏ।
" ਜਬ ਜਬ ਭੀ ਸੁਨੋਗੇ ਗੀਤ ਮੇਰੇ ਸੰਗ ਸੰਗ ਤੁਮ ਭੀ ਗੁਣਗਨਾਓਗੇ
ਹਾਂ ਤੁਮ ਮੁਝੈ ਯੂੰ ਭੁਲਾ ਨਾ ਪਾਓਗੇ।  ---ਨਹੀ ਭੁਲਾ ਪਾਏ ਅਸੀਂ ਤੇ ਨਾ ਭੁਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ
ਰਫੀ ਜੀ ਤੁਸੀ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰ ਕਰੀ ਬੈਠੈ ਹੋ ਤੇ ਅਰਸ਼ਾਂ ਤੇ ਸਿਤਾਰਾ ਬਣ ਕੇ ਚਮਕ ਰਹੇ ਹੋ।
ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈ ਲਿਖਣ ਵਾਸਤੇ ਪਰ ਜਾਲਮ ਵਕਤ ਹੀ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ,,ਮੁੱਕ ਗਏ ਅੱਠ ਮਿੰਟ....

" ਜਾਨੇ ਕੌਨ ਸਾ ਹੈ ਵੋ ਦੇਸ਼ ਜਹਾਂ ਤੁਮ ਚਲੇ ਗਏ" ।

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

26 July 2017

ਏ. ਪੀ .ਜੇ.  ਅਬੱਦੁਲ  ਕਲਾਮ"
"ਹੋਣਹਾਰ ਬਿਰਵਾ ਕੇ ਚਿਕਨੇ ਚਿਕਨੇ ਪਾਤ"।
ਜਿੰਨੇ ਅੱਖਰ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਹਨ,ਠੀਕ ਉਤਨੇ ਹੀ  ਵਿਅਕਤੀਤੱਵ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ,ਉਤਨੀਆਂ ਹੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤਾਂ ਇਕ ਸਖ਼ਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਤੇ ਇਹ ਹੈ' ਕਲਾਮ'
" ਵੱਨ ਮੈਨ ਆਰਮੀ"  ।
ਪਿਤਾ ਪੁਰਖੀ ਮਛੈਰਾ ਤੇ ਮੱਛੀਆਂ ਤੇ ਸਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰ ਪਾਰ ਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਮਲ੍ਹਾਹ ਇਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ  ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਅੇਵਰੇਸਟ ਦੀ ਬੁਲੰਦੀ ਭਰਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਮਲ੍ਹਾਹ ਹੋ ਨਿਬੜਿਆ।ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਜੋ ਅਪਨੇ ਕਿੱਤੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤਸੀ ਤੇ ਜਿਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਆਪਣੇ ਖਾਬ ਪੂਰੇ ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਚਾਅ ਸੀ
ਉਹਦੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਸੀ ਕਿ- ਮੈਂ ਇਕ ਟੀਚਰ ਹਾਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਇਹੋ ਪਹਿਚਾਨ ਜਾਣੀ ਜਾਵੇ'।
ਉਸਨੇ ਕਦੀ ਨਾਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਵੇ।ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਬੈਠ ਵੀ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨਾਂ ਬਣ ਸਕਿਆ,ਅਲਬੱਤਾ ਰਾਜਨੈਤਿਕ ਬਣ ਵਿਚਰਿਆ।ਉਸਦਾ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਨਾਂਮੁਮਕਿਨ ਵਰਗਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਮਿਸਾਇਲਾਂ ( ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਮਸਲੇ) ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿਓ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਿਸਾਇਲ ਹਾਂ।
ਰੱਬ ਨੇ ਕਦੀ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।
ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਉਰਦੂ ਸਰਵਿਸ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ' ਜਿਸ ਦਿਨ ਉਹ ਸ਼ਲੌਗ/ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਰ ਕਰਨ ਗਏ ਇਕ ਕਮਾਂਡੋ ਜੋ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੋਂ ਖੜਾ ਸੀ,ਇਕ ਹੋਰ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕਮਾਂਡੋ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਿਆ,'ਕਿ ਜਵਾਨ ਤੂੰ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਤੋਂ ਖੜਾ ਹੈਂ ਬੈਠ ਜਾਓ'
ਐਸਾ ਉਸ ਲਈ ਮੁਮਕਿਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਨਾ..ਤਕਰੀਰ ਤੋਂ ਬਾਦ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਆਸਨ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਕਮਾਂਡੋ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਬੁਲਾਇਆ ਤੇ ਉਸ ਵੱਲ ਪਿਆਰ ਭਰੀ ਨਿਗਾਹ ਸੁੱਟ ਕੇ ਪੁਛਿਆ,"ਆਰ ਯੂ. ਓ.ਕੇ."।?।ਉਹ ਕਿਹਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੇਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਜਾਨ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਨਾਂ ਪਾਈ ਜਾਵੇ।
ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ,ਤਦ ਗੱਡੀਆਂ ਉਹਨਾ ਦਾ ਸਮਾਨ ਲੈਣ ਪੁਜੀਆਂ,ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇਕ ਅਟੈਚੀ ਰੱਖ ਕੇ ਕਿਹਾ,'ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਬੱਸ ਇਹੋ ਸਮਾਨ ਹੈ'।ਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਦ ਜਦ ਉਹ ਵਾਪਸ ਗਏ ਤਾਂ ਇਕੋ ਅਟੈਚੀ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਸੀ।
ਕਲਾਮ ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਹਾਮੀ ਸੀ ਕਿ,ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਆਰਥਿਕ ਨਾਂਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਜਾਵੇ।ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਉਸਦੀ ਉਹ ਆਪ ਪੁੱਜ ਕੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦੇ,ਤੇ ਉਸਦੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣ ਅਪਨਾ ਲੈਂਦੇ।ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਸੀਚੇਵਾਲ ਨੂੰ ਆਪ ਮਿਲਣ ਆਏ,ਜੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੱਭ ਬਰਾਬਰ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਕਰਦੀ ਝਲਕ ਹੈ।
ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੌਲ ਹੈ ਕਿ ਖਾਬ ਜਰੂਰ ਦੇਖੋ,ਖਾਬ ਨਹੀਂ ਦੋਖੌਗੇ ਤੋ ਤਰੱਕੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰੋਗੇ।ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ," ਖਾਬ ਵੋ ਨਹੀਂ ਜੋ ਨੀਂਦ ਮੇਂ ਆਏ,ਖਾਬ ਵੋ ਦੇਖੌ ਜੋ ਸੋਨੇ ਨਾ ਦੇਂ"।
ਪਰੇਸ਼ਾਂਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਇੰਝ ਕਰੋ,ਕਿ ਪਰੇਸ਼ਾਂਨੀਆਂ ਤੁਮਹੇਂ ਸ਼ਿਕਸਤ ਨਾ ਦੇ ਪਾਏਂ'।
ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆ ਕਿਤਾਬਾ ਲਿਖੀਆਂ,ਜਿਹਨਾਂ ਚੋਂ ਕਈ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜਮੇਂ ਵੀ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਅਹਿਮ ਕਿਤਾਬ 'ਵਿਜ਼ਨ ਟਵੰਟੀ ਟਵੰਟੀ'ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ 2020 ਤੱਕ ਸਿਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਮੌਢੀ ਵੇਖਣਾ ਲੋਚਦੇ ਸਨ।ਇਲਮ ਤੇ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰੇਦੇ ਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੇ।ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਬਹਿ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਦੇਂਦੇ।
ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬਣਾਈ ਪਰ ਉਹ ਸਦਾ ਨਾਲਜ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਪਾਵਰ ਮੰਨਦੇ ਸਨ
" ਨਾਂ ਹਿੰਦੂ ਨਾਂ ਸਿੱਖ ਨਾਂ ਈਸਾਈ ਮੁਸਲਮਾਨ
ਉਹ ਤਾਂ ਹੈ ਚਤੁਰ ਸੁਜਾਨ
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਇਕ ਮੁਕੰਮਲ ਇਨਸਾਨ"।
ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਬਨਾਉਟੀ ਅੰਗ ਬਣਾਏ,ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਟੰਟ ਬਣਾਇਆ ਤੇ ਕਈ ਲਾਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦਿੱਤਾ,ਪਰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਰੱਬ ਨੇ ਮੌਕਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ।
ਕਲਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਤੇ ਛੂੱਟੀ ਨਾ ਕਰਨਾ,ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਰੋਜ਼ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਨਾਂ,ਤੇ ਉਹਦੇ ਉਪਾਸਕਾਂ ਤੇ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ,ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਜਿਥੈ ਵੀ ਸੀ
" ਹੱਥ ਕਾਰ ਵੱਲ ਤੇ ਚਿੱਤ ਕਲਾਮ ਵੱਲ"।
ਨਮਰ,ਨਿਰਛੱਲ਼,ਨਿਰਵੈਰ,ਨਿਰਪੱਖ,ਨਿਸਵਾਰਥ,ਨਿਰਭਓ,ਵਿਸਵਾਸਪਾਤਰ,ਮਸੀਹਾ,ਕਿਆ ਕਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ੁੳਸਦੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਵਿੱਚ,ਏਕ ਆਕਾਰ ਅਨੇਕ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ,ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ,ਅਨੇਕ ਵਿਅਕਤਤੱਵ।
ਜਦ ਉਹ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇਰ ਨਾਲ ਪੁਜਦਾ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਅਸਕਿਉਜ਼ ਕਰਦਾ,ਕਲਾਮ ਪੁਛਦੇ'ਆਰ ਯੂ ਓ,ਕੇ?
ਉਹ ਦੂਸਰੇ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਸਮਝਦੇ ਤੇ ਬਣਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਕਰਦੇ।
ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੇ ਸਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਦਿਵਾ ਸਕਦੇ ਸਨ,ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਾ ਨਿਵਾਸੀ ਕਿਰਤ ਤੋ ਭੱਜ ਜਾਣ।
ਉਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੂੰਦੇ ਕਿ ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਸੂਲ਼ ਕੇ ਜਵਾਨ ਆਲਸੀ ਤੇ ਖੁਦਗਰਜ਼ ਹੋ ਜਾਣ,ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਲੀ ਨਸ਼ਈ ਹੋ ਜਾਣ।ਅੱਜ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਅਨੇਕ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਕਰਦੇ,ਦਸਾਂ ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸੁਥਰਾ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਸਦੀ ਜਿੰਦਾ ਮਿਸਾਲ  ਹੈ,ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ
ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਕਲਾਮ ਸਾਹਬ ਦੋ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਆਏ,ਇਕ ਵਾਰ ਅਪਨੇ ਅਹੁਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਤੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਅਹੁਦਾ ਛਡਣ ਬਾਦ।ਕਲਾਮ ਜੀ ਬਾਬਾ ਸੀਚੇਵਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਗਏ ਤੇ ਉਸਦੇ ਕਾਲੀ ਵੇਂਈ ਜੋ ਗੁਰੂਨਾਨਕ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹੈ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੇ ਬਾਬਾ ਸੀਚੇਵਾਲ ਨੂੰ ਆਨ੍ਹਰ ਕੀਤਾ,ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਦੀਆਂ ਨਾਲੇ ਸਾਫ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਕਲਾਮ ਜੀ ਗੁਰੂਨਾਨਕ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮੰਨਦੇ ਸਨ,ਗੁਰੂਨਾਨਕ ਜੀ ਦੀ ਰਚਨਾ'ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ'ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੁਤਾਲਿਆ ਕਰਕੇ ਉਸਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੇਧ ਲਈ
ਕਲਾਮ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਰਾਮੇਸ਼ਰਮ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਸ੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਇਸੀ ਰਸਤੇ ਸ੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਦੀ ਉਦਾਸੀ ਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਇਸ ਤੇ ਕਲਾਮ ਜੀ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਫ਼ਖ਼ਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਬ ਜਿਹੇ ਅਵਤਾਰ ਦੇ ਚਰਨ ਛੂ੍ਹਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।
ਅੇਸੀ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਸਦੀਆਂ ਬਾਦ ਉਦੈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
"ਹਜਾਰੋਂ ਸਾਲ ਨਰਗਿਸ ਅਪਨੀ ਬੇਨੂਰੀ ਪੇ ਰੋਤੀ ਹੈ,
ਤਬ ਕਹੀਂ ਜਾ ਕੇ ਚਮਨ ਮੇਂ ਹੋਤਾ ਹੈਂ 'ਦੀਦਾਵਰ,'ਪੈਦਾ"।
ਖ਼ਵਰੇ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੀ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲ ਦੀ ਤਪਸਿਆ ਦਾ ਵਰ ਹੋਵੇਗਾ ਏ. ਪੀ. ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ-
।ਉਸ ਮਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਨਾਮ ਹੈ,ਸਲਿਉਟ ਹੈ ਉਸ ਬਾਪ ਨੂੰ ਜਿਹਨਾਂ ਇਹ ਹੀਰਾ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ।
ਵਿਦਵਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ  ਆਮ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਕੇਵਲ 20% ਵਰਤਦਾ ਹੈ,ਅਤੇ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ 5% ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ,ਪਰ ਕਲਾਮ ਜੀ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਅੱਸੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਉਪਯੋਗ ਕਰਦੇ ਸਨ,ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ।
" ਐ ਕਲਾਮ ਤੈਨੂੰ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਸਲਾਮ "।
" ਦੇਸ਼ ਕੇ ਨਾਮ ਸੇ ਵਾਬਸਤਾ ਜਬ ਸੇ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਹੂਆ
ਦੇਸ਼, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੇਂ, ਹਰ ਦਿਲ ਮੇਂ,
ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਕੋ ਪ੍ਰਨਾਮ  ਹੂਆ।
ਐ ਕਲਾਮ ਤੈਨੂੰ ਕਈ ਲੱਖ ਸਲਾਮ"।............

18 July 2017