ਸਮੇਂ ਦੇ ਗੇੜ ਸਮੇਂ ਦੇ ਗੇੜ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ
ਮੇਰੀ ਕਰੂਪਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖ, ਭੱਜਦੇ ਅੱਜ ਪਰੇ ਪਰੇ,
ਕਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਮੇਰੀ ਦੇਖ, ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਕਈ ਮਰੇ।
ਜਦੋਂ ਲੋੜ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ, ਦੁਆਲ਼ੇ ਹਮਦਰਦਾਂ ਦੀ,
ਉਹ ਛੱਡ ਕੇ ਮੇਰਾ ਪੱਲਾ, ਜਾ ਵਸੇ ਹੋਰ ਘਰੇ।
ਇਕੱਲਿਆਂ ਆਹਾਂ ਭਰ, ਜਦੋਂ ਹੰਝੂ ਸੁੱਕ ਗਏ,
ਕਈ ਮੋਢੇ ਮੈਂ ਦੇਖੇ, ਮੇਰੇ ਗਿਰਦ ਖੜ੍ਹੇ।
ਜਦੋਂ ਨਫਰਤ ਦਾ ਸਬਕ, ਸਿਖਾਇਆ ਲੋਕਾਂ ਨੇ,
ਕਿਸੇ ਨੇ ਆ ਕੇ ਪਿਆਰ, ਨਾਲ਼ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਫੜੇ।
ਉਮੀਦੀ ਕਿਰਨ ਉਡੀਕਦਿਆਂ, ਜੋ ਮੇਰੀ ਅੱਖ ਲੱਗੀ,
ਤਾਂ ਸੂਰਜ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਦਸਤਕ, ਮੇਰੇ ਅਣਜਾਣ ਦਰੇ।
ਮੋੜ ਬਹੁਤ ਨੇ ਆਉਂਦੇ, ਨਿੱਜੀ ਪਗਡੰਡੀਆਂ 'ਤੇ,
ਪਰ ਰਸਤੇ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਜੇ ਕੋਈ ਚੱਲ ਪਵੇ।
ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ, ਮੈਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਸਾਰਾ,
ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਉਂ, ਨੇ ਮੇਰੇ ਨੈਣ ਭਰੇ?
ਨਰ ਚਾਹੇ ਭਾਵੇਂ ਕੁੱਛ, ਪਰ ਮਿਲ਼ਦਾ ਹੋਰ ਹੀ ਹੈ,
ਪੂਰੇ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਮਨਸੂਬੇ, ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਲੱਖ ਘੜੇ।
ਪਰ ਹਾਰ ਮੰਨ ਕੇ ਬਹਿਣਾ, ਕਦੀ ਵੀ ਸੋਹੰਦਾ ਨਹੀਂ,
ਜੰਗਾਂ ਉਹ ਵੀ ਨੇ ਜਿੱਤੇ, ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਹਰੇ।
ਚੱਲਦੇ ਸਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ, ਕਿਰਨ ਉਮੀਦਾਂ ਦੀ,
ਹਨੇਰਾ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਹੀ ਪਸਰੇ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਜਿੰਦ ਮਰੇ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਤਮਾਸ਼ਬੀਨ ਹੈ ਦੁਨੀਆ, ਤਰਸ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਹੈ,
ਬੰਦਾ ਬਣਨ ਦਾ ਢੋਂਗ, ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਜਾਅਲੀ ਹੈ।
ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰਾਂ ਦੀ, ਨਾ ਕੋਈ ਮਦਦ ਕਰੇ,
ਹਰ ਕੋਈ ਫਿਲਮ ਬਣਾ ਕੇ, ਮਾਲੋ ਮਾਲੀ ਹੈ।
ਸਸਤੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦੀ ਦੌੜ, ਨੇ ਝੁੱਗੇ ਚੌੜ ਕੀਤੇ,
ਇੱਜ਼ਤਾਂ ਲਈ ਝੋਲੀ ਅੱਡਦਾ, ਸ਼ਰੀਫ ਸਵਾਲੀ ਹੈ।
ਉੱਚੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਅੱਜ ਹੋਈਆਂ ਮਿੱਟੀ,
ਗੁਲਸ਼ਨ ਉਜਾੜਨ ਲੱਗਾ, ਅੱਜ ਖ਼ੁਦ ਮਾਲੀ ਹੈ।
ਘਰ ਘਰ ਬੈਠੇ ਐਕਟਰ, ਡਰਾਮਾ ਨਿੱਤ ਕਰਦੇ,
ਨਾਇਕ ਹੈ ਅੱਜ ਪਤੀ, ਨਾਇਕਾ ਘਰ ਵਾਲ਼ੀ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰਾਂ, ਸੈਂਸਰ, ਸੇਧਾਂ, ਛਿੱਕੇ ਟੰਗੀਆਂ ਨੇ,
ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਉੱਤੇ ਛਾਈ, ਬਹੁਤ ਮੰਦਹਾਲੀ ਹੈ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਹੀ ਅੱਜ, ਸਭ ਦਾ ਧਰਮ ਹੋਇਆ,
ਇਸ ਧਰਮ ਗਰੰਥ ਦਾ ਪੱਤਰਾ, ਹਰ ਇੱਕ ਖਾਲੀ ਹੈ।
ਅਫਵਾਹਾਂ, ਝੂਠ ਨੇ ਵਿਕਦੇ, ਮਹਿੰਗੇ ਭਾਅ ਚੜ੍ਹ ਕੇ,
ਸੱਚ ਦਾ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸਮਝੋ, ਰੱਬ ਹੀ ਵਾਲੀ ਹੈ।
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਦਿਲ ਲਗੀ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਕੋਈ ਦਸਤਕ ਦੇ ਕੇ ਮੁੜ ਗਿਆ, ਦਿਲ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ,
ਦਿਲ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕੁੱਛ ਲਾਂਵਦਾ, ਕਿਆਫ਼ੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ।
ਕੌਣ ਸੀ ਉਹ ਅਜਨਬੀ, ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਸੀ ਆਇਆ,
ਸਵਾਲ ਜਵਾਬ ਕਈ ਉੱਭਰਦੇ, ਕੱਸਣ ਆਵਾਜ਼ੇ।
ਕੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੀਤੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ, ਦਿਲਬਰੀ ਦੀਆਂ?
ਜਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਦਿਲ ਲਗੀ, ਹੋ ਆਸੇ ਪਾਸੇ?
ਟੁੰਬੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਈ ਸੱਧਰਾਂ, ਪਣਪੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ,
ਸਵਾਦ ਸਵਾਦ ਮਨ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਹਿਦ ਪਤਾਸੇ।
ਸ਼ਹਿ ਮਿਲ਼ੀ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ, ਫਿਰ ਪ੍ਰਬਲ ਹੋਣ ਦੀ,
ਮਿਲ਼ ਜਾਵਣ ਕਿਤੇ ਰੂਹ ਨੂੰ, ਮੁਸਕਰਾਹਟਾਂ ਹਾਸੇ।
ਹਾਏ! ਆਵੇ ਫੇਰ ਉਹ ਪਰਤ ਕੇ, ਕਿਤੇ ਭੁੱਲ ਭੁਲੇਖੇ,
ਮਿਲ਼ ਜਾਵਣ ਕਿਤੇ ਜਿੰਦ ਨੂੰ, ਤਸੱਲੀਆਂ ਤੇ ਦਿਲਾਸੇ।
ਹੁਣ ਯਾਦ ਹੀ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਗਈ, ਜਾਂ ਭਰਮ ਨੇ ਪੱਲੇ,
ਦਿੰਦਾ ਰਹਿ ਦਿਲਾ ਆਪ ਨੂੰ, ਹੁਣ ਝੂਠੇ ਧਰਵਾਸੇ।
ਜੰਗਲ਼ ਗਏ ਨਾ ਬਹੁੜਦੇ, ਜਾ ਇੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ,
ਯੋਗ ਸਨ ਜੋ ਦਿਲਾਂ ਦੇ, ਤੋੜ ਗਏ ਪਰਭਾਸੇ।
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਅੰਦਰੂਨੀ ਖ਼ਤਰਾ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਮੈਥੋਂ ਜਾਪੇ,
ਡਰਦੇ ਨੇ ਨਿੱਤ ਆਪ ਤੋਂ ਆਪੇ।
ਨੁਕਸ ਮੇਰੇ 'ਚ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ,
ਮਨ ਨੂੰ ਦੇਖ ਲੈਣ ਇੱਕ ਝਾੱਤੇ।
ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ ਤਾਂ ਝੂਠ ਨਾ ਬੋੱਲੇ,
ਪਰ ਨਾ ਮਾਨੂੰ ਦੇ ਨੇ ਸਿਆਪੇ।
ਤਾਤ ਪਰਾਈ ਵਿਸਰ ਤਾਂ ਜਾਵੇ,
ਟੁੱਟ ਜਾਵਣ ਜੇ ਵੈਰ ਦੇ ਨਾੱਤੇ।
ਉਹ ਮਨ ਜੋਤ ਸਰੂਪ ਬਣ ਨਿੱਕਲੇ,
ਜੋ ਮੂਲੋਂ ਹੀ ਖ਼ੁਦ ਗਏ ਪਛਾੱਤੇ।
ਸਬਕ ਤਾਂ ਪੈਰ ਪੈਰ 'ਤੇ ਮਿਲਦੇ,
ਸਿੱਖ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾ ਪਾਵੇ ਖਾੱਤੇ।
ਮੰਦੇ ਕਰਮ ਕਮਾਵਣ ਵਾਲੇ,
ਆਪਣੇ ਜਾਲ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਫਾੱਥੇ।
ਬੁਰਾ ਕਿਸੇ ਦਾ ਤੱਕਣ ਵਾਲੇ,
ਪੀਂਦੇ ਖ਼ੁਦ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਬਾੱਟੇ।
ਮਨਾ! ਪਰਵਾਹ ਤੂੰ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦੇਹ,
ਚਲਾਈ ਜਾਹ ਛੁਰਲੀਆਂ ਪਟਾੱਕੇ।
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ਬੀਮਾਰੀ, ਜਿਹੜੀ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚਿੰਬੜੀ,
ਪੁੱਛ ਨਾ ਤੂੰ ਹਾਲ ਮੇਰਾ, ਛੇੜ ਨਾ ਕੋਈ ਚਿੰਜੜੀ।
ਦੱਸਣ ਮੈਂ ਲੱਗਾ ਜਦੋਂ, ਤੈਥੋਂ ਨਹੀਉਂ ਸੁਣ ਹੋਣਾ,
ਹੰਝੂ ਤੇਰੇ ਵਗਣਗੇ, ਰੁਕਣਾ ਨਹੀਂ ਤੇਰਾ ਰੋਣਾ।
ਫੇਰ ਵੀ ਜੇ ਚਾਹੁਨਾਂ ਏਂ, ਖੋਲ੍ਹਾਂ ਮੈਂ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਪਟਾਰੀ,
ਹੈ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਸਮਾਂ, ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਸਾਰੀ?
ਭੱਜਣ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਤੈਨੂੰ, ਅੱਧਵਾਟੇ ਛੱਡ ਕੇ,
ਘੇਰ ਕੇ ਸੁਣਾਊਂਗਾ ਮੈਂ, ਦੁੱਖ ਸਾਰੇ ਰੱਜ ਕੇ।
ਕਿਹੜਾ ਏ ਉਹ ਅੰਗ ਜਿੱਥੇ, ਪੀੜ ਨਹੀਉਂ ਹੋਂਵਦੀ,
ਕੋਈ ਵੀ ਦਵਾਈ ਮੇਰੇ, ਨੇੜੇ ਨਹੀਉਂ ਪੋਂਹਵੰਦੀ।
ਗਿਣਾਵੇ ਉਹ ਬੀਮਾਰੀਆਂ, ਕੋਈ ਜੇ ਗਿਣਾ ਸਕੇ,
ਜਾਣਦਾਂ ਮੈਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨੂੰ, ਹਰੇਕ ਮੇਰੇ ਪਿੰਡੇ ਵਸੇ।
ਵਾਰੀਆਂ ਇਹ ਪਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ, ਮੁੜ ਮੁੜ ਢਾਉਂਦੀਆਂ,
ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ, ਪਿਆਰ ਨੇ ਜਤਾਉਂਦੀਆਂ।
ਕਈ ਰਹਿਣ ਕੁੱਛ ਦਿਨ, ਤੇ ਕਈ ਰਹਿਣ ਸਾਲੋ ਸਾਲ,
ਛੱਡਣ ਨਾ ਖਹਿੜਾ ਮੇਰਾ, ਕਰਦੀਆਂ ਬੁਰਾ ਹਾਲ।
ਕਦੀ ਕੁੱਛ ਦਿਨਾਂ ਲਈ, ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਸਭ ਠੀਕ,
ਯਕੀਨ ਜਾਣੋਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗ, ਜਾਂਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ।
ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮੈਨੂੰ, ਪਿਆਰ ਜਿਹਾ ਹੋ ਗਿਆ,
ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਨਾ ਮੇਰਾ ਜਿਵੇਂ, ਜੀਵਨ ਖਲੋ ਗਿਆ।
ਸਾਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ਼, ਖਹਿੰਦਾ ਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ
ਠੱਕ ਠੱਕ ਦਿਲ ਵੱਜੇ, ਜਿਵੇਂ ਢੋਲ ਵੱਜਦਾ।
ਪਿੱਤਾ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਵੀ, ਢਿੱਲੇ ਜਿਹੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ,
ਨਵੇਂ ਨੇ ਉਹ ਪੈਣ ਵਾਲ਼ੇ, ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ।
ਫੋੜੇ ਜਿਹੇ ਕਈ ਵਾਰੀਂ, ਥਾਂ ਥਾਂ ਤੇ ਦਿਸਦੇ,
ਮੱਲ੍ਹਮਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਰ ਭਰ ਫਿੱਸਦੇ।
ਦਵਾਈਆਂ ਵਾਲੇ ਪੁੜੇ ਵੀ, ਮੈਂ ਰੱਖਾਂ ਨਿੱਤ ਸਾਂਭ ਸਾਂਭ,
ਦਵਾਈਆਂ ਬਿਨਾ ਘਰ ਹੁਣ, ਲੱਗਦਾ ਨਹੀਂ ਆਮ ਵਾਂਗ।
ਪੀਲੀਆਂ ਤੇ ਨੀਲੀਆਂ, ਲਾਲ ਤੇ ਗੁਲਾਬੀ ਕਈ,
ਚਾਵਾਂ ਨਾਲ ਗਿਣ ਗਿਣ, ਖਾਵਾਂ ਫੱਕੇ ਮਾਰ ਬਈ।
ਭੁੱਖ ਹੁਣ ਰੋਟੀ ਦੀ, ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ਼ ਬੁਝਦੀ,
ਨੀਤ ਮੇਰੀ ਜਾਵੇ ਸਦਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਝਦੀ।
ਪੁੱਛ ਲੈ ਸਵਾਲ ਕੋਈ, ਹੋਰ ਜੇ ਤੂੰ ਪੁੱਛਣਾ,
ਨਹੀਂ ਤੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਹੁਣ, ਹੋਰ ਕੁੱਛ ਦੱਸਣਾ।
ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਹੁਣ ਹੋਰ ਬੰਦਾ, ਦੁੱਖ ਰਹੇ ਫੋਲਦਾ,
ਇਸੇ ਗੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕੋਈ, ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂਉਂ ਬੋਲਦਾ।
ਕਰਾਂ ਮੈਂ ਇਹ ਬੰਦ ਹੁਣ, ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਪਟਾਰੀ ਸਾਰੀ,
ਇਸ ਤੋਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤੇਰੀ, ਮੱਤ ਜਾਵੇ ਹੋਰ ਮਾਰੀ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੈ ਹਾਲੇ ਬਾਕੀ, ਉਮੀਦ ਨਾਲ਼ ਜੀਵੰਦਾ ਹਾਂ,
ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿਆਲੇ ਨਿੱਤ, ਚੀਸ ਵੱਟ ਪੀਵੰਦਾ ਹਾਂ।
ਕੀਰਤਨ ਦਾ ਚਾਅ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਗਹਿਮਾ ਗਹਿਮ ਸੀ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਵਿੱਚ,
ਸੰਗਤ ਜੁੜੀ ਸੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਭਾਰੀ,
ਸਾਰੇ ਹਾਲ ਬੁੱਕ ਸਨ ਪੂਰੇ,
ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੀ ਸੀ ਖੂਬ ਤਿਆਰੀ।
ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਇੱਕ ਹਾਲ ਦੇ ਵਿੱਚ,
ਵੱਖਰਾ ਸੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਨਜ਼ਾਰਾ,
ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਇਥੇ ਬੀਬੇ ਬੀਬੀਆਂ,
ਕੁੱਝ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕੰਮ ਨਿਆਰਾ।
ਨਾ ਕੋਈ ਰਾਗੀ ਨਾ ਕੋਈ ਢਾਡੀ,
ਨਾ ਕੋਈ ਉੱਥੇ ਕਥਾਕਾਰ ਸੀ,
ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਤਾਬਿਆ ਇੱਕੋ,
ਗ੍ਰੰਥੀ ਬੈਠਾ ਚੌਂਕੜੀ ਮਾਰ ਸੀ।
ਬੇ ਸੁਰੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ,
ਸ਼ਬਦ ਕੁੱਝ ਬੀਬੀਆਂ ਗਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ,
ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਸਾਜ਼ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀਆਂ,
ਵੱਖੋ ਵੱਖ ਤਰਜ਼ਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਕਦੀ ਕਦੀ ਭਾਈਆਂ ਵਲੋਂ ਵੀ,
ਉਠ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਅਜੀਬ ਆਵਾਜ਼ਾਂ,
ਇੱਕ ਸੁਰਤਾਲ ਨਾਲ ਗਾਵਣ ਬਾਝੋਂ,
ਸੱਖਣੇਂ ਸਨ ਜੋ ਬਿਨਾ ਉਹ ਰਾਗਾਂ।
ਝੁੰਝਲਾਹਟ ਨਾਲ਼ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ,
ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਬਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਭਾਰੀ,
ਸੋਚ ਰਿਹਾਂ ਸਾਂ ਸ਼ਬਦ ਗਾਉਣ ਦੀ,
ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲ਼ ਜਾਏ ਕਿਤੇ ਵਾਰੀ।
ਪਰ ਸਾਜ਼ ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਗਾਉਣ ਨਹੀਂ ਜਚਦਾ,
ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇੱਕ ਢੋਲਕ ਤਾਂ ਹੋਵੇ,
ਇੱਡੇ ਵੱਡੇ ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਅੰਦਰ,
ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਜ਼ ਪਿਆ ਤਾਂ ਹੋਵੇ।
ਏਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਢੋਲਕ ਲੱਭਣ ਲਈ,
ਕਮਰੇ 'ਤੇ ਕਮਰਾ ਗਾਹ ਦਿੱਤਾ,
ਆਖਰ ਇੱਕ ਕਮਰੇ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਕੇ,
ਇੱਕ ਢੋਲਕ ਨੂੰ ਮੈਂ ਹੱਥ ਪਾ ਲੀਤਾ।
ਇਸ ਕਮਰੇ ਦੇ ਇੱਕ ਖੂੰਜੇ ਵਿੱਚ,
ਮੇਰੀ ਇੱਛਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਪੂਰੀ,
ਢੋਲਕ ਸੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਕਿਸਮ ਦੀ,
ਘਸਮੈਲ਼ੀ ਜਿਹੀ 'ਤੇ ਕੁੱਝ ਕੁੱਝ ਭੂਰੀ।
ਚਾਈਂ ਚਾਈਂ ਜਲਦ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ,
ਉਸੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਫਿਰ ਮੁੜ ਕੇ,
ਜਲਦੀ ਜਲਦੀ ਤਣੀਆਂ ਖਿੱਚ ਕੇ,
ਤਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਰੇ ਤੁਣਕੇ।
ਸਾਰੀ ਸੰਗਤ ਦੀ ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ,
ਉਤਸੁਕਤਾ ਜਾਪ ਰਹੀ ਸੀ ਭਾਰੀ,
ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਚ ਸ਼ਬਦ ਗਾਉਣ ਦੀ,
ਮੈਂ ਵੀ ਕਰ ਲਈ ਖੂਬ ਤਿਆਰੀ।
ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ,
ਤਾਲ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਆਵਾਜ਼ ਮਿਲਾਂਦਾ,
ਗ੍ਰੰਥੀ ਤਾਬਿਆ ਤੋਂ ਉੱਠ ਖੜ੍ਹਿਆ,
ਅਰਦਾਸ ਵਾਲਾ ਸ਼ਬਦ ਉਹ ਗਾਉੰਦਾ।
ਤੁਮ ਠਾਕੁਰ ਤੁਮ ਭਏ ਅਰਦਾਸ ਨੇ,
ਮੇਰਾ ਮਨਸੂਬਾ ਠੁੱਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ,
ਮੈਂ ਵੀ ਅਰਦਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ,
ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ, ਮਾਯੂਸ ਅਤੇ ਦੋ ਚਿੱਤਾ।
ਕੀਰਤਨ ਕਰਕੇ ਧਾਂਕ ਜਮਾਉਣ ਦਾ,
ਸੁਪਨਾ ਮੇਰਾ ਹੋਇਆ ਨਾ ਪੂਰਾ,
ਕਈ ਹੋਰ ਨਾਕਾਮੀਆਂ ਵਾਂਗੂੰ,
ਇਹ ਕੰਮ ਵੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਧੂਰਾ।
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਇਹ ਕਾਫਲੇ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ, ਦੈਂਤਾਂ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ,
ਬੇ ਗਿਣਤ ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤ ਕੇ, ਚੱਲ ਰਹੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਮਿੱਟੀ, ਨੂੰ ਬੇਦਾਵੇ ਦੇਂਦੇ ਹੋਏ,
ਵਿਰਸੇ ਨੂੰ ਮੂਲੋਂ ਤੱਜਦੇ ਹੋਏ, ਵੱਧ ਰਹੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਅਣਜਾਣੀਆਂ ਧਰਤੀਆਂ 'ਤੇ, ਨਵੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਪਾਉਣ ਲਈ,
ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਖੁਦ ਹੀ, ਮਿਟਾ ਰਹੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਤਿਤਰ ਬਿਤਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ, ਇਹ ਖੱਬਲ਼ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਦੀ,
ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਧਰਤੀ, ਲਾ ਰਹੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਗਿੜਗਿੜਾ ਕੇ ਜਿਉਣ ਲਈ,
ਸਿਰ ਧੜ ਦੀਆਂ ਬਾਜ਼ੀਆਂ, ਲਾ ਰਹੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਕੇ, 'ਤੇ ਪਛਾਣਾਂ ਗਵਾਉਂਦੇ ਹੋਏ,
ਭੂ ਹੇਰਵੇ ਦੇ ਸੋਗੀ ਗੀਤ, ਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਅੱਧੀ ਛੱਡ ਸਾਰੀ ਵਾਲ਼ੀ, ਤਾਂਘ ਵਾਲ਼ੇ ਪਾਂਧੀ ਐਸੇ,
ਹੱਥੋਂ ਆਪਣੀ ਅੱਧੀ ਵੀ, ਗਵਾਉਣਗੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਪਲਟੇ ਹੋਏ ਦੌਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਮੀਰਾਂ ਹਲੂਣੇ ਖਾਣਗੀਆਂ,
ਖੁਸੇ ਹੋਏ ਇਸਰਾਈਲਾਂ ਨੂੰ, ਮੁੜ ਆਉਣਗੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਕਾਬਜ਼ ਫਿਲਸਤੀਨੀਆਂ ਤੋਂ, ਜੰਮਣ ਭੋਂ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ,
ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰਾਂ ਵੀ, ਵਿਛਾਉਣਗੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਖੂਨ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਖੂਨ ਡੁੱਲ੍ਹੇਗਾ ਵਾਰ ਵਾਰ,
ਆਪਣੇ ਹੀ ਖੂਨ ਵਿੱਚ, ਨਹਾਉਣਗੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਇਸਰਾਈਲਾਂ ਤੋਂ ਫਿਲਸਤੀਨ, 'ਤੇ ਫਿਲਸਤੀਨਾਂ ਤੋਂ ਇਸਰਾਈਲ,
ਵਾਰ ਵਾਰ ਢਾਉਣਗੇ 'ਤੇ, ਬਣਾਉਣਗੇ ਇਹ ਕਾਫਲੇ।
ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਖੋਤੇ ਨੂੰ ਲੂਣ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਕਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਲੂਣ ਕਦੀ ਖੋਤੇ ਨੂੰ ਜੇ, ਕੰਨ ਫੜ ਦੇਣ ਲੱਗੋਂ,
ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਾਲ਼ਾ ਗੀਤ ਉਹ, ਹੀਂਗ ਹੀਂਗ ਗਾਂਵਦਾ।
ਕਦਰ ਨਾ ਪਾਵੇ ਕਦੀ, ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਨੇਕੀ ਦੀ ਉਹ,
ਮਾਰ ਮਾਰ ਟੀਟਣੇ, ਉਹ ਦੂਰ ਭੱਜ ਜਾਂਵਦਾ।
ਘੇਰ ਘੇਰ ਸਿੱਧਾ ਉਹਨੂੰ, ਤੋਰਨ ਦੀ ਕਰੋ ਕੋਸ਼ਿਸ਼,
ਮੰਨੇ ਨਾ ਉਹ ਕਹਿਣਾ, ਢੀਠ ਦੁਲੱਤੀਆਂ ਲਗਾਂਵਦਾ।
ਬਹਾਨੇ ਤੇ ਬਹਾਨਾ ਵਿੰਗੇ, ਟੇਢੇ ਢੰਗ ਲੱਭ ਕੇ ਤੇ,
ਭਾਰ ਢੋਣ ਕੋਲੋਂ ਕੰਨੀ, ਰੋਜ਼ ਕਤਰਾਂਵਦਾ।
ਮੋੜੋ ਜਿੰਨਾ ਮਰਜ਼ੀ, ਵਰਜਿਤ ਥਾਵਾਂ ਕੋਲੋਂ,
ਮੁੜ ਘਿੜ ਫੇਰ, ਖੋਤਾ ਬੋਹੜ ਥੱਲੇ ਆਂਵਦਾ।
ਆਪ ਭਾਵੇਂ ਪੈਂਡਾ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਰੇ ਵੀਹ ਕੋਹ ਦਾ,
ਪਰ ਮਾਲਕ ਦੀ ਗੇੜੀ, ਤੀਹ ਕੋਹ ਦੀ ਲਵਾਂਵਦਾ।
ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਰ ਦੇ, ਦਿਮਾਗ ਵਾਲ਼ਾ ਬੰਦਾ ਵੀ ਤਾਂ,
ਅਕਲ ਦੀ ਗੱਲ ਬਹੁਤ, ਘੱਟ ਪੱਲੇ ਪਾਂਵਦਾ।
ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲੱਖ ਭਾਵੇਂ, ਕਰੋ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀਆਂ,
'ਮੈਂ ਨਾ ਮਾਨੂੰ' ਵਾਲ਼ੀ ਰਟ, ਨਿੱਤ ਹੀ ਲਗਾਂਵਦਾ।
ਵਾਹ ਐਸੇ ਜੀਵਾਂ ਨਾਲ਼, ਪਾਉਣਾ ਬੜਾ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈਂਦਾ,
ਸ਼ਰੀਫ਼ ਬੰਦਾ ਆਪਣੀ ਹੀ, ਪੱਗ ਹੈ ਲਹਾਂਵਦਾ।
ਬਚਾਈਂ ਰੱਬਾ ਐਸੀਆਂ, ਰੂਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਤੂੰ,
ਵਾਸਤਾ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਅਪਣੀ, ਜਾਨ ਦਾ ਹਾਂ ਪਾਂਵਦਾ।
ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਹੋਲੀ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਦੀਵਾਲੀਆਂ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ, ਖੂਨੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡ ਖੇਡ,
ਬੁਝਾ ਕੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਦੀਵੇ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਜਗਾਈ ਜਾਨੈਂ,
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਬੰਬਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ, ਤਾੜ੍ਹ ਤਾੜ੍ਹ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ,
ਮਾਸੂਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬੁਲ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ, ਖੋਹ ਖੋਹ ਕੇ ਸਾਰੇ ਹਾਸੇ,
ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਭੋਰ ਲੱਡੂ, 'ਤੇ ਚਲਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਪਟਾਕੇ,
ਬੇਗਾਨੇਂ ਚੁਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ, ਜਲੇਬੀਆਂ ਪਕਾਈ ਜਾਨੈਂ,
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਮੂੜ੍ਹਤਾ ਦਾ ਹਨੇਰਾ ਘੁੱਪ, ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਵਧਾ ਕੇ ਇੱਥੇ,
ਸ਼ਰੀਫਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖੀਆਂ 'ਚ, ਖ਼ੂਬ ਘੱਟਾ ਪਾ ਕੇ ਇੱਥੇ,
ਰੱਬ ਦਿਆਂ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ, ਬੰਦੀ ਤੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਥੇ,
ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਦੀਆਂ, ਵਧਾਈਆਂ ਤੂੰ ਵਧਾਈ ਜਾਨੈਂ,
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਧੂੰਏਂ ਦੇ ਬੱਦਲ਼ਾਂ 'ਤੇ, ਧੂੰਆਂਧਾਰ ਭਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ,
ਖ਼ੂਬ ਤੇਰੀ ਦਿਨ ਰਾਤ, ਚੱਲਦੀ ਏ ਰਾਜਨੀਤੀ,
ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਜੰਗ ਜਿੱਤੇ, ਲਵਾਈ ਫਿਰੇਂ ਬਾਂਹ 'ਤੇ ਫੀਤੀ,
ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਫੋਕੇ, ਗੀਤ ਤੂੰ ਗਵਾਈ ਜਾਨੈਂ,
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਕਰਕੇ ਪਲੀਤ ਹਵਾ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਧਰਤ ਸਾਰੀ,
ਤੇਰੇ ਕੋਝੇ ਕਾਰਿਆਂ ਨਾਲ, ਗਈ ਹੈ ਤੇਰੀ ਮੱਤ ਮਾਰੀ,
ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਲਾਂਬੂ ਦੀ ਤੂੰ, ਕਰੀ ਜਾਵੇਂ ਹੁਣ ਤਿਆਰੀ,
ਭੁੱਲੀਂ ਨਾ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਹੀ, ਪੂਛ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਈ ਜਾਨੈਂ!
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਦੀਵਾਲੀਆਂ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ, ਖੂਨੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡ ਖੇਡ,
ਬੁਝਾ ਕੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਦੀਵੇ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਜਗਾਈ ਜਾਨੈਂ,
ਦੱਸੀਂ ਜ਼ਰਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ, ਕਿਹੜੀ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਐਸੀ,
ਜਿਹੜੀ ਹਰ ਸਾਲ ਤੂੰ, ਹੱਸ ਕੇ ਮਨਾਈ ਜਾਨੈਂ।
ਸ਼ੁਕਰੀਆ - ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੁੰਦਰਾ ਵੈਂਟਰੀ ਯੂ ਕੇ
ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰੀਆ, ਐ ਜਹਾਨ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰੀਆ,
ਦਿੰਦਾ ਰਹੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੈਨੂੰ, ਮਹੌਲ ਮੇਰਾ ਸ਼ੁਗਲੀਆ।
ਸਿਰ ਮੱਥੇ ਨੇ ਮੇਰੇ, ਤੇਰੇ ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਰਮਜ਼ਾਂ ਸੰਦੇਸ਼,
ਮੁਬਾਰਕ ਹੋਵਣ ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੇ, ਸਖ਼ਤ ਫੁਰਮਾਨੇ ਮੁਗਲੀਆ।
ਕਦਮ ਕਦਮ ਹੈ ਚੱਲ ਰਿਹਾ, ਮੇਰਾ ਇਹ ਜੋ ਸਿਲਸਿਲਾ,
ਤੇਰੀਆਂ ਪਗਡੰਡੀਆਂ ਤੇ, ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਮੇਰਾ ਪੁਰਖੀਆ।
ਨਗਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਰ ਵਿੱਚ, ਮੇਲਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ,
ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਸੁਣਦੀ ਰਹੀ, ਮੇਰੀ ਆਵਾਜ਼ੇ ਮੁਰਲੀਆ।
ਆਤਮਾ ਅਤੇ ਖ਼ਾਕ ਦੇ, ਸੁਮੇਲ ਦਾ ਇਹ ਮੁਜੱਸਮਾ,
ਤੇਰੀਆਂ ਫ਼ਿਜ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਚਿਲਕੀਆ।
ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਮਸ਼ਕੂਰੀਆਂ ਦੇ, ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਅੰਬਾਰ ਵਿੱਚ,
ਰੋਮ ਰੋਮ ਮੇਰਾ ਜੀ ਰਿਹੈ, ਬਣ ਕੇ ਇਹ ਤੇਰਾ ਗਿਰਵੀਆ।
ਕਰਮ ਅਤੇ ਭਰਮ ਦੀਆਂ, ਤਲਖ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੋਖੀਆਂ,
ਤੇਰੀ ਭਰੀ ਕਚਿਹਰੀ ਵਿੱਚ, ਬਣੀਆਂ ਗਵਾਹੀਆਂ ਹਲਫ਼ੀਆ।
ਹਰ ਸਵੇਰ ਹੈ ਚਮਤਕਾਰ, ਹਰ ਸ਼ਾਮ ਇੱਕ ਵਰਦਾਨ ਹੈ,
ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਹਰ ਜੀਵ ਮੇਰਾ, ਬਣਦਾ ਰਿਹਾ ਹਮਸਫਰੀਆ।
ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰੀਆ, ਐ ਜਹਾਨ ਤੇਰਾ ਸ਼ੁਕਰੀਆ,
ਦਿੰਦਾ ਰਹੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੈਨੂੰ, ਮਹੌਲ ਮੇਰਾ ਸ਼ੁਗਲੀਆ।
